Voorpagina van de Volkskrant van 22 augustus 2000
Amsterdam - Het landelijk Meldpunt Pleegouders heeft in een halfjaar honderden klachten gekregen van pleegouders die meer inspraak willen over hun pleegkind. Zij voelen zich monddood gemaakt door een wetswijziging in 1995. Voor die tijd werden zij bij procedures over een pleegkind gehoord door de kinderrechter; nu heeft de voogd alle zeggenschap.
Van onze verslaggeefster Ellen de Visser
AMSTERDAM - Pleegmoeder Veronika Jong uit Limburgse Hunsel eist vandaag bij het gerechtshof in Arnhem een omgangsregeling met haar pleegdochter Pepita (8). Het is de tiende keer dat Jong vanwege een pleegkind naar de rechter stapt. De afgelopen jaren won ze juridische strijd om Abdellah, Nicole en Fatima. De procedures over Maico, Elena en Pepita lopen nog. Pepita, een kind van drugsverslaafde ouders, kwam tweeënhalf geleden na een zwerftocht langs een tiental instellingen bij Jong terecht. De voogd zei dat ze mocht blijven, zijn collega trok die belofte na drie maanden weer in.
Het meisje zou beter af zijn in een gesloten inrichting. Jong dook onder, maar droeg na een week het kind over aan de politie. Sindsdien heeft ze het niet meer gezien. De pleegmoeder vecht daarom opnieuw tegen de machtige voogdij-instellingen. 'Het ging voor het eerst weer goed met Pepita. Toen ik haar vertelde dat ze weg moest, heeft ze een nacht lang gehuild. Beschamend dat zo'n kind kan worden weggehaald zonder dat met mij wordt overlegd.'
De wijziging van de wet over ondertoezichtstelling (OTS), vijf jaar geleden, heeft de ruim achtduizend pleegouders in Nederland monddood gemaakt. Voorheen werden zij bij procedures over een pleegkind gehoord door de kinderrechter; nu heeft de voogd alle zeggenschap. Als de pleegouders het niet met een beslissing eens zijn, moeten ze zelf een rechtszaak aanspannen. Maar lang niet iedereen heeft daar de fut of het geld voor, zegt T. van de Wouw, advocaat van Jong.
Van de Wouw begeleidt ouders die beslissingen van voogdij-instellingen bij de rechter willen aanvechten. In zijn praktijk komt hij geregeld pleegouders tegen die gefrustreerd afhaken. Pleegouders hebben maximale maatschappelijke verantwoordelijkheid, waar minimale bevoegdheden tegenover staan, zegt hij. 'Ze mogen dag en nacht klaarstaan, maar op de cruciale momenten hebben ze geen stem.'
Bij het Landelijk Meldpunt Pleegouders (LMP), dat een halfjaar geleden werd opgericht, zijn al honderden klachten binnen. 'Veel ouders voeren een ware strijd tegen de organisaties', zegt initiatiefneemster en pleegmoeder M. van Bebber. De Tweede Kamer maakt zich zorgen en vindt dat pleegouders meer inspraak moeten krijgen. Tv-producent Endemol, wordt ingeschakeld om nieuwe pleeggezinnen te werven, maar dat heeft volgens de Kamer weinig zin als niets wordt gedaan om de huidige gezinnen te behouden. De OTS-wetgeving wordt dit najaar geëvalueerd. Minister Korthals van Justitie wil pas daarna over maatregelen nadenken.
Een commissie van kinderrechters heeft eind vorig jaar al voorstellen gedaan voor wijziging van de wet. In de bestaande wettelijke regeling wordt de pleegouder wel zeer stiefmoederlijk behandeld, schrijft de commissie. Pleegouders moeten volgens de rechters dezelfde procedurele mogelijkheden krijgen als ouders. De Amsterdamse kinderrechter H. de Groot, een van de commissieleden, omzeilt in de praktijk al de wettelijke regelgeving. Toen hij moest oordelen over een van de pleegkinderen van Jong, reisde hij eerst af naar Hunsel om met haar te praten. 'Ik hoor geregeld pleegouders terwijl dat volgens de huidige wet niet kan. Ik vind dat nodig. Het kan best zijn dat ze uiteindelijk ongelijk krijgen, maar ze moeten wel de kans krijgen hun visie over te brengen.'
Directeur C. Kleingeld van Vedivo, de overkoepelende organisatie van gezinsvoogdij-instellingen, heeft oog voor de problematiek. Reparatie van de wet is echter niet voldoende, zegt hij. Veel problemen worden volgens hem veroorzaakt door personeelsgebrek. 'Als een voogd de tijd krijgt om regelmatig met pleegouders te overleggen, is er vaak meer begrip voor zijn beslissingen.' Voogden hebben nu per pleeggezin eens in de vijf weken een uurtje tijd. Vedivo heeft Korthals vorige week om honderd miljoen extra gevraagd.
Pleegmoeder Van Bebber van het LMP publiceerde vorig jaar een boekje over wat zij noemt 'het gesol met Merel', haar 25ste pleegkind in 28 jaar tijd. Met meisje kwam toen ze acht maanden oud was en maakte vier jaar deel uit van het gezin. Toen moest ze opeens binnen twee weken weg. Van Bebber: 'Ik zie haar nog weggaan, het troostdekentje waarmee ze kwam onder de arm.' Eens in de zeven weken mocht ze het meisje opzoeken., maar sinds kort is het contact verbroken. Merel bleef maar 'mamma Mieke' zeggen.
Pleegmoeder Jong stuurt al twee jaar iedere zes weken een pakje naar de instelling waar Pepita verblijft. Of die het krijgt, weet ze niet. 'Ik denk nog iedere dag aan haar. Toen ik haar op het politiebureau afleverde, heb ik haar beloofd dat ik alles zou doen om haar terug te halen. Ik hoop dan mijn woorden nog ergens in dat hoofdje zitten.'
Kinderdieven | Wetteloze praktijken |
Andere tijden | Hoe wordt het raadsrapport geschreven? |
De zaak Admiraal/Vermaas | De zaak J. Zander |
De zaak Jansen/Vermeulen | De zaak J. Hop |