07-01-2011

'Japan is failliet, en Europa?'

Japan is failliet en zelfs de Japanse regering geeft dat inmiddels toe. Het is einde oefening.

Column René Tissen

Einde oefening

Als gevolg van een totale staatschuld van 200% van BBP (die ook nog eens flitsend snel groeit) en een vergrijzende bevolking die met geen mogelijkheid de eigen economie aan de praat weet te houden, is het voor Japan einde oefening. Het mateloos stimuleren van de economie heeft alleen maar méér ellende veroorzaakt, o.a. omdat Japan het overgrote deel van de staatsschuld heeft laten opkopen door de eigen pensioenfondsen. Ook die zijn daarom failliet en dat weet de bevolking. Ellende
Voor Japanners dreigt nu het zwarte gat van het persoonlijke faillissement. Wat moet je als mens doen als je wél ouder wordt maar geen uitzicht meer hebt op een fatsoenlijke oude dag? Komt het dan goed met de economie? Nee, dus.

Amerika

Plotseling geeft ook Amerika toe dat het failliet is en wel bij monde van Minister van Financiën Tim Geithner. Het land bereikt razend snel het zelfingestelde schuldenplafond van 14,3 biljoen dollar, waarschijnlijk al rond maart van dit jaar. Dat moment kon weleens de genadeklap betekenen voor Amerika en dat zegt de minister zelf. Hij spreekt van de waarschijnlijkheid van acute betalingsproblemen en waarschuwt voor de mogelijke gevolgen. Het afwaarderen van de kredietwaardigheid van Amerika staat voor de deur en had al plaatsgevonden als de ‘rating agencies’ objectiever waren geweest. De uitspraken van de minister zijn ronduit spectaculair en staan haaks op de officiële berichtgeving van de Federal Reserve. Daarin is sprake van een aanhoudend herstel van de economie en zelfs van de werkgelegenheid. Tegelijkertijd wordt het beleid van geldverruiming (QE2) genadeloos voortgezet. Dat drijft het land dieper de afgrond in.

Ellende

De bevolking merkt aan den lijve drie dingen:

1) werk en inkomen staan onder druk

2) de huizenmarkt stort verder in

3) , evenals de lokale overheden.

Zelfs hele staten (de “CINN-states” California, Illinois, New Jersey en New York) gaan er momenteel aan. Om te voorkomen dat de schuldenberg ‘out of control’ raakt moet er op landelijk niveau niet langer gestimuleerd worden, maar juist bezuinigd. Daarvoor is het echter te laat. Nu bezuinigen zorgt ervoor dat de zaak nog sneller instort. Komt er een dubbeldip in Amerika? Nee, officieel zal het land gematigde economische groei laten zien en zelfs aantrekkende werkgelegenheid. Maar feitelijk is sprake van een depressieve patiënt die zich aan het einde van een manische periode bevindt.

Europese reclame?

En Europa? Ook failliet! Maar dat willen we ons niet gezegd laten. Europa hoopt gewoon dat de problemen zich blijven beperken tot enkele lidstaten en enkele banken en dat de rest zich door de ellende heen weet te bluffen, zoals Spanje en Portugal. Gisteren liet George Soros wederom weten dat Ierland wat hem betreft volledig kapot is, o.a. vanwege het beleid van de Ierse regering om de eigen banken overeind te houden. Tegelijkertijd riep de Engelse minister van financiën –Osborne- Europa op ‘to underpin the euro’ en dat is een Engelse manier van zeggen dat er nu écht wel iets met Europa moet gebeuren, anders gaat het mis.

Ellende

Voor de Europese bevolking stapelen de problemen zich op. Europa heeft een huizenprobleem, een werkprobleem, een pensioenprobleem, een bankenprobleem, een economisch probleem, een fiscaal probleem, een geldprobleem, een politiek probleem en ga zo maar door. Oplossingen zijn er niet. Aan België is goed te zien wat Europa momenteel mankeert. Het lukt niet om bij elkaar te blijven. Want niemand weet hoe. Maar het lukt ook niet om uit elkaar te gaan. Want ook daarvan weet niemand hoe dat moet. Niettemin lukt het de Belgen al jaren om gewoon door te modderen. En het is ook nog een leuk (en voor het oog welvarend) land om in te leven. Dankzij Europa. Zal datzelfde Europa de Belgische weg kunnen bewandelen?

René Tissen

Business Universiteit Nyenrode

Wat vindt u van de column? Geef uw mening: