Uit het blad "de Schakel" (pag. 7) Wet-Boeten in aantocht Halverwege vorig jaar informeerden wij u over een nieuwe wet die in voorbereiding is, kortweg "Wet Boeten" genaamd. De bedoeling van deze wet is misbruik van sociale verzekeringen te voorkomen en te bestrijden. De afronding van het wetsvoorstel heeft enige vertraging ondervonden, maar ligt nu voor goedkeuring bij de Eerste Kamer. Hoewel niet met zekerheid is te zeggen wanneer de wet in werking zal treden, houden wij er rekening mee dat de invoering rond 1 juli 1996 zal plaatsvinden Daarom brengen wij hier alvast de hoofdzaken van de nieuwe wet onder de aandacht. NIEUWE MAATREGELEN De AAW en de WAO kennen allerlei verplichtingen. Zo moet onder meer gehoor geven aan een oproep, meewerken aan onderzoek en mag u de eigen genezing niet belemmeren. (Hoe halen ze deze dwaasheid in het hoofd!!! red.) Met behulp van deze regelgeving kan de uitvoeringsinstelling (DETAM BVG) vaststellen of er (nog steeds) terecht een beroep wordt gedaan op een uitkering. De wet Boeten brengt verandering in die bevoegdheid. De uitvoeringsinstelling is in de genoemde situaties verplicht een korting op de uitkering toe te passen. De hoogte van de korting is enerzijds afhankelijk van de ernst van de overtreding, anderzijds van de beoordeling in hoeverre de overtreding te verwijten valt. Geeft u bijvoorbeeld zonder geldige reden geen gehoor aan een oproep, dan wordt gedurende acht weken een korting van 10 procent van uw uitkering toegepast (commentaar: ofwel een boete van minimaal 385 gulden) Indien u binnen twee jaar dezelfde verplichting niet nakomt, dan wordt de maatregel met de helft verhoogd. In het gegeven voorbeeld betekent dit dus een korting van 15 procent over een periode van acht weken. Er zal geen korting plaatsvinden als er geen verwijt kan worden gemaakt. Zo kan de uitvoeringsinstelling afzien van een maatregel als er sprake is van dringende redenen. BELANGRIJKE FEITEN DIRECT MELDEN Volgens de nieuwe wet bent u ook verplicht om belangrijke feiten en omstandigheden direct mee te delen: wij spreken in dit geval van inlichtingenplicht. Het gaat hier om inlichtingen waarvan u kunt vermoeden dat zij van invloed kunnen zijn op het recht op uitkering. Als u deze verplichting niet nakomt doordat u geen, onvolledige of onjuiste inlichtingen verstrekt, dan moet een boete opgelegd worden. De hoogte van de boete varieert f 150,- tot 1800,- Voor de vaststelling van de hoogte wordt gekeken naar de ernst van de overtreding, de mate waarin sprake is van verwijtbaar gedrag en naar de persoonlijke omstandigheden. Wordt de inlichtigenplicht binnen twee jaar nogmaals niet nagekomen, dan wordt de boete verhoogd met 50 procent. HOOR EN WEDERHOOR Voordat wij de boete daadwerkelijk opleggen, moeten wij diverse regels in acht nemen. Zo moeten wij u eerst in de gelegenheid stellen uw kant van het verhaal te geven: daarbij moeten wij u wijzen op het zwijgrecht. Indien u de Nederlandse taal onvoldoende beheerst, kunt u ons verzoeken om een vertaling van de correspondentie en bij een gesprek om aanwezigheid van een tolk. Ook hierbij geldt dat alleen bij zeer bijzondere omstandigheden kan worden afgezien van het opleggen van een boete. VERPLICHTE TERUGVORDERING EN INVORDERING Als er ten onrechte of een te hoge uitkering is betaald, dan kan die nu onder bepaalde voorwaarden worden teruggevorderd. Met de Wet-Boeten zijn wij verplicht om tot terugvordering over te gaan. De bepalingen zijn zeer ruim van opzet; er worden vrijwel geen beperkingen aangebracht. Zo is het niet belangrijk meer of u had kunnen weten dat u teveel uitkering ontving. Dok is niet van belang of sprake is van een fout van ons of dat door uw toedoen onjuist is betaald. Op dit moment wordt de periode waarover kan worden teruggevorderd, wettelijk beperkt van twee tot vijf jaar. De Wet-Boeten verruimt deze periode van vijf tot twintig jaar. DAADWERKELIJK TERUGBETALING Naast de verplichting om terug te vorderen, bestaat er voor de uitvoeringsinstelling nu ook de verplichting om er zorg voor te dragen dat daadwerkelijk wordt terugbetaald. Daarom zijn de mogelijkheden voor invordering verruimd. Zo kunnen wij straks ook verrekenen met een nabetaling of een uitkering van de Sociale Verzekeringsbank en van de Gemeentelijke Sociale Dienst. Wanneer een regeling is getroffen waarbij u ons maandelijks een bedrag moet terugbetalen, dan berekenen wij rente als een betaling achterwege blijft. In het uiterste geval kunnen wij beslag leggen op loon, uitkeringen en andere periodieke betalingen VERPLICHTE HERZIENING EN INTREKKING Als achteraf duidelijk wordt dat de uitkering niet juist is vastgesteld en er daardoor te veel uitkering is betaald, dan zijn wij verplicht dit te herstellen. Het is niet van belang of het hier gaat om een fout van ons of een verzuim van uw kant. Wij moeten de uitkering met terugwerkende kracht herzien. Met deze herziening wordt dan de basis gelegd voor de hiervoor beschreven terugvordering. Een andere kwestie is de verplichte intrekking. Wanneer u niet aan uw verplichtingen voldoet, kan het zijn dat wij niet meer kunnen beoordelen of u nog recht hebt op een uitkering. Hier gaat het dus niet om de vraag of er te veel uitkering wordt betaald; integendeel, het gaat er juist om dat wij niet meer kunnen bepalen of en zo ja, hoeveel uitkering moet worden betaald. In zo'n situatie moeten wij de uitkering intrekken. (Zie voorbereidingsnota van een gemeente in Noord-Holland)