Vereniging Milieudefensie (VMD) heet een vereniging van mensen te zijn die willen streven naar en bijdragen aan een duurzame samenleving waarin natuur- en milieubehoud centraal staat. De leden zijn verenigd en vertegenwoordigd in het hoogste orgaan, de ALV. De ALV komt alle bevoegdheden toe die niet door de wet of statuten aan andere(n) organen zijn opgedragen.

Hoe moet deze vereniging functioneren, wat zijn de juiste verenigingsverhoudingen?

De leden dienen gezamenlijk het wat, hoe en waarmee van de vereniging te bepalen. Zij kiezen uit hun midden een bestuur van vrijwilligers, dat vóór, namens en in opdracht van hen de vereniging bestuurt en hun vastgestelde beleid uitvoert. Dit bestuur representeert de Vereniging Milieudefensie. Het is verantwoordelijk voor alles betreffende de uitvoering van de haar opgedragen taken. Het wordt ondersteund door een door haar benoemd professioneel werkapparaat. Dit "bureau" is aan het bestuur ondergeschikt en dienstbaar in alle opzichten. Het budgetrecht, ook betreffende omvang en taken van het bureau, ligt bij de leden.

De leden/ALV controleren en corrigeren het bestuur op de uitvoering van haar taak:

1. Het bestuur legt verantwoording af aan de ALV.
2. De Ledenraad (= gekozen afvaardiging van de ALV) controleert en doet de ALV verslag van haar bevindingen. Hij heeft recht op inzage in alle stukken en mag alle vergaderingen bijwonen. Deze Ledenraad is louter controlerend en signalerend; zij is niet bevoegd om zelf beslissingen te nemen, noch om het bestuur te corrigeren en/of te adviseren. Op grond van deze bevindingen (ver)oordeelt de ALV en ontslaat zonodig het bestuur.

Het bestuur mag wel taken en bevoegdheden overdragen aan haar werknemers en/of derden, maar blijft steeds volledig verantwoordelijk voor alles wat anderen in haar opdracht doen. Evenzo moet de informatievoorziening naar de leden, alsmede de ontwikkeling van Visie, Strategie en Beleid uitsluitend een zaak van de leden zijn. Daartoe dient er naast de genoemde Ledenraad ook een Redactie van het verenigingsorgaan en een Permanente Commissie voor Visie en Beleidsontwikkeling te zijn, die in opdracht van en onder rechtstreekse verantwoording van de leden/ALV functioneren; de leden ervan zijn rechtstreeks door de ALV gekozen en benoemd.

Hoe is de huidige toestand?

De besturen van de laatste jaren hebben onvoldoende aandacht geschonken aan de hun toebedeelde verantwoordelijkheden, bevoegdheden en opdrachten. Zij blijken vrijwel alles te hebben overgelaten aan hun werknemers. Daardoor zijn zij ervoor verantwoordelijk dat de bureaumedewerkers met de directie de feitelijke macht in de vereniging konden overnemen van de leden. Dit kon ook, omdat Ledenraad, Redactie en Commissie ontbreken. Het bestuur wordt daardoor niet gecontroleerd, laat staan gecorrigeerd of ontslagen. Zo kon ook de informatievoorziening door het bureau worden gecontroleerd en gefrustreerd en kon verworden tot propaganda voor het bureau. Het bureau kan door het ontbreken van een centrale Visie en Strategie en Beleid eigenmachtig opereren.

De ideële Vereniging Milieudefensie blijkt feitelijk te zijn verworden tot een bedrijfsmatig gevoerde stichting waarin de leden geen inbreng hebben en zelfs niet meer in de bedrijfsvoering worden gekend.(bv. loongebouw) De werknemers zijn lid gebleven en beheersen de informatievoorziening; zo domineren zij tevens de ALV; zij controleren nu zichzelf en zijn hun eigen werkgever geworden. Kortom, de verenigingsverhoudingen zijn volledig op zijn kop gezet. VMD wordt nu beheerst door bureaumedewerkers en hun sympathisanten in plaats van door de leden.

Hoe herstel je democratische verenigingsverhoudingen?

Dit kan alleen door het bestuur, als de ALV het daartoe dwingt. Drie jaar Koersgroep-ervaring heeft geleerd, dat het bureau en bestuur hun almachtspositie niet vrijwillig opgeven. Het beleid wordt niet goedschiks fundamenteel gewijzigd ( alle overtuigende argumenten ten spijt); de machts-/gezagsverhoudingen zullen niet zonder dwang van een numerieke meerderheid worden hersteld. Door de werknemers-dominantie zal de ALV ook niets corrigeren. De enige kans op herstel is, het verwerven van een meerderheid van democratisch gezinde leden in het bestuur. Dit kan alleen, als zij in de ALV de werknemers en hun aanhang getalsmatig kunnen overstemmen.

De Koersgroep wil nu de leden informeren over de misstanden en het ondemocratisch wanbeleid dat namens hen door het bureau wordt gevoerd. Wij willen de leden ervan overtuigen, dat hun stem in de ALV alles bepalend is voor het herstel van de democratische verhoudingen en een beter milieu- en duurzaamheidsbeleid.

Voor meer informatie, steunbetuigingen en/of reacties kunt u mailen naar: hjakerkhof@zonnet.nl
Of bellen met nummer 0513-624907.

Harry Kerkhof, initiatiefnemer Koersgroep
Gea Groot
Wim Sweers
En anderen.