Woensdag, 27 april Duizenden doden per jaar door schadelijke stoffen NOS Journaal 27 April 2005 Klik hier om de uitzending te zien Arnhem - Jaarlijks sterven in Nederland meer dan 2,5 duizend werknemers als gevolg van gevaarlijk werk of slechte arbeidsomstandigheden. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de FNV door het Hugo Sinzheimer Instituut van de Universiteit van Amsterdam. Aanleiding voor het onderzoek is Workers Memorial Day: op 28 april herdenkt de internationale vakbeweging dat wereldwijd zo'n 2 miljoen werknemers per jaar door hun werk overlijden. 'Dit zijn wel aantallen waar je stil van wordt. Zeker als je bedenkt dat het aantal verkeersslachtoffers in ons land iets meer dan duizend bedraagt. Nog niet de helft van de meest conservatieve schatting uit ons onderzoek. Let wel, we hebben het hier niet over het BNP of de AEX-index, maar over mensenlevens', aldus FNV-federatiebestuurder Ton Heerts. Nooit eerder is in Nederland breed onderzoek gedaan naar zogeheten 'werkgerelateerde sterfte'. Daarom is gebruik gemaakt van betrouwbare onderzoeken in de VS en Finland die zijn omgerekend naar de Nederlandse situatie. Uit het onderzoek blijkt dat het aantal bedrijfsongevallen waardoor werknemers onmiddellijk komen te overlijden maar een fractie (110) is van het totaal aantal slachtoffers (2635). Dat blijkt uit onderstaande tabel: Overzicht van werkgerelateerde sterfte Conservatieve schatting Ruimere schatting --------------------------------------------------- Ongevalslachtoffers 110 Kanker 1000 3.000 Hart- en vaatziekten 300 800 luchtwegaandoeningen 300 1.200 Ziekte zenuwstelsel 90 Infectieziekten 20 80 Suïcide 100 250 Geweld 15 Totaal 2635 5545 Voornaamste oorzaken zijn schadelijke stoffen en dampen die vooral kanker en aandoeningen aan de long- en luchtwegen en het zenuwstelsel veroorzaken. Stress door de al maar toenemende werkdruk is debet aan hart- en vaatziekten. De onderzoekers hebben ook gekeken naar het mogelijk aantal zelfdodingen als gevolg door werk. Deze zijn vooral te wijten aan pesten. Maar zo constateren ze: 'Hoewel het probleem van werkgerelateerde suïcide dus zonder meer serieus is, zijn op dit moment nog onvoldoende gegevens beschikbaar om een verantwoorde schatting te geven. Onderzoek onder bijvoorbeeld personen die een niet-geslaagde poging tot zelfdoding hebben ondernomen zou meer inzicht kunnen opleveren over de relatie met het werk. Toch lijkt het aannemelijk dat een zeer conservatieve schatting zeker boven de 100 zal moeten liggen.' De uitkomsten van het onderzoek sterken de FNV in de overtuiging dat staatssecretaris Van Hoof niet heen kan om het alternatief voor zijn plannen, waar de SER aan werkt. Dat wordt 17 juni vastgesteld. Ton Heerts: 'We hebben stevig met werkgevers onderhandeld. Samen adviseren we de staatssecretaris in de Arbo-wet geen onderscheid te maken tussen hoge en lage arbeidsrisico's. Ons onderzoek toont nu aan dat niet alleen arbeidsongevallen fataal kunnen zijn, maar ook andere risico's. Neem bijvoorbeeld de sterk toenemende stress door werkdruk. Dat zien we vaak over het hoofd.' Nederlands grootste vakcentrale pleit ook voor hogere boetes en tegen extra drempels voor de arbeidsinspectie bij de toegang tot bedrijven. Maar ook een systeem van 'naming and shaming', het aan de schandpaal nagelen van werkgevers die een loopje nemen met de arbeidsomstandigheden.' Heerts: 'Ook pleiten we voor een branchebenadering met praktische afspraken die voldoen aan publieke doelvoorschriften in de wet. Daar ligt een belangrijke taak voor bonden en werkgevers in de sectoren.'