van 12 september 1998 Door René Didde Door gebrek aan menskracht beperken milieuambtenaren zich te veel tot 'akkefietjes', meent milieuadvocaat M. Simons. Zij pleit ervoor dat de milieu-inspectie zich meer op zaken richt waarbij de overheid is betrokken. 'Want daar wordt geen enkele vervolging ingeste1d' De OVERHEID meet met twee maten inzake bestrijding van de milieucriminaliteit, betoogt milieuadvocaat mr. M. Simons. 'Soms zitten ambtenaren van de milieu-inspectie een welwillend bedrijf maandenlang onnodig te zieken met een torenhoge boete om een enkele futiliteit, terwijl indien de overheid zelf is betrokken, geen enkele vervolging wordt ingesteld.' 'Formele delicten', noemt Simons ze. Een groot bedrijf dat door een computerstoring had verzuimd een administratieve handeling voor transport te melden, kreeg voor dat 'akkefietje' een boete van vijfduizend gulden aan de broek. 'Woest was de directeur. Om het geld ging het niet, want voor zo'n grote onderneming stelde die boete helemaal niets voor. Er was geen olie gemorst en de vergunning was in orde. De man vroeg zich oprecht af: 'wat heb ik nou misdaan?'. Meer bizarre gevallen passeren regelmatig de revue in de praktijk van Simons. 'Een cliënt werd strafrechtelijk vervolgd omdat hij eerst het lek had gedicht van een koelinstallatie en pas daarna de politie daarvan had verwittigd. De procedure is feitelijk genomen omgekeerd. Maar had hij formeel juist gehandeld, dan was de koelvloeistof al lang onbekommerd in het milieu weggelekt tegen de tijd dat het gezag ter plaatse was. Behalve het bedrijf werd de directeur persoonlijk vervolgd.' Simons sprak vrijdag op een forum over milieucriminaliteit in Utrecht ter gelegenheid van het vijftienjarig bestaan van milieuadviesbureau Chemielinco, dat onder meer vervuilde grond op bedrijfsterreinen onderzoekt. De advocaat grossiert in voorbeelden die erop neerkomen dat de overheid pietluttig is in de handhaving van kleine details, terwijl ze in grote zaken wegens gebrek aan mankracht niet kan scoren. 'De overheid hanteert niet alleen te veel onduidelijke milieuregels. Men voert ook een 'kwantumbeleid', aldus de juriste. Dat komt erop neer dat Justitie en inspectie een bepaald aantal zaken per jaar moeten doen. 'Voor de aanpak van grote milieucriminaliteit hebben ze te weinig mensen, dus bereiken ze hun doelen door veel kleine zaakjes aan te pakken.' Simons rept van een bedrijf dat afvalhout per trein transporteert naar Italië, waar er spaanplaat van wordt gemaakt. 'Dat is het er voor het milieu dan verbranden, vindt ook het ministerie van Verkeer, Ruimtelijke Ordening en Milieu. Dus gaf men een ontheffing voor grensoverschrijdend afvaltransport. Op de formulieren ontbraken de maten van het hout. De zending bevatte meerdere houtsoorten, maar er was op het formulier slechts ruimte voor een code van de bestanddelen. De zending werd tegengehouden, en overal in het land puilden de houtdepots uit' De Raad van State moest eraan te pas komen de trein in beweging te krijgen. Schadevergoeding bleef uit. Simons: 'Later lees je in het blad Handhaving over maffia-achtige beschuldigingen aan het adres van de transporteur. Zo'n man gaat dan echt helemaal door het lint.' Het vervolgen van tientallen formele delicten - een stempel hier te weinig, een formulier daar niet goed ingevuld - verspeelt de goodwill die na jaren milieubeleid bij veel bedrijven is opgebouwd, betoogt Simons. 'Ik zeg niet dat het hinderlijk gedrag van milieuambtenaren en inspecteurs ondernemers aanzet tot grote, echte milieucriminaliteit, maar ze worden wel dwars. Ze zijn er niet bewust op uit sabotage te plegen, maar het overleg en de open discussie stagneert. En dat is slecht voor het milieu', vindt Simons. Ze constateert dat de overheid met twee maten meet. Een voorbeeld: 'In Brabant werd een partij van twaalf wagonladingen kalkslib - geen chemisch afval overigens - mede door toedoen van een ambtenaar geloosd, waardoor het grondwater vervuild raakte. Er werd geen vervolging ingesteld. De overheid heeft boter op het hoofd, en ik kan in zulke gevallen niet uitleggen aan mijn cliënten waarom zij wel worden vervolgd en veroordeeld.' Simons wil niet beweren dat het onnodig is de milieuregels strikt te handhaven en de milieuboekhouding goed te controleren. 'De overheid moet er genuanceerd mee omgaan. De bedrijven die hun slang met afvalwater in de plomp steken, moeten hard worden aangepakt, net als de personen die in het donker van de nacht door de mazen van de wet glippen. Maar het geeft geen pas om de directeur van een bedrijf een dwangsom op te leggen, omdat de computer uitvalt waarmee naar beste eer en geweten een. balans van in- en uitgaande stoffen wordt bijgehouden. Dat is het zelfde als een kind dat thuiskomt met een rapport vol achten en negens en een vier, louter op die onvoldoende wijzen. Dat maakt een gevoel van onrechtvaardigheid los.'