Het Nederlandse rechter-plaatsvervangerschap is uniek in de wereld
Op deze pagina kunt u op elk woord zoeken dat in de database van de SDN voorkomt.
Uitgezonderd zijn werkwoorden en vervoegingen daarvan. Geef een woord in en laat
het gezochte vinden binnen de website van de stichting Sociale Databank Nederland.
NJB 19 februari 1999. Het instituut van rechter-plaatsvervanger wordt niet afgeschaft. Dit meldt de minister van justitie in een brief van 1 februari jl. (TK '98'99 26 352, nr. 3). Daarin zet hij uiteen wat zijn beleid is ten aanzien van het rechter-plaatsvervangerschap. Tijdens de vorige kabinetsperiode ontstond discussie over de nadelige aspecten van het rechter-plaatsvervangerschap, vooral de kwestie van het wekken van de schijn van partijdigheid. (Zie ook NJB 1995, p. 1574.) Het ging daarbij voornamelijk om de advocaat die in zijn eigen rechtsgebied als plaatsvervanger optreedt. Een verbod daartoe is in een concept-wetsvoorstel overwogen. Na discussie over dat wetsvoorstel is de problematiek in een breder kader geplaatst. Onderkend werd dat het vermijden van het integriteitsprobleem door het genoemd verbod voor alleen advocaten niet afdoende kan worden aangepakt en bovendien dat er feitelijk veeleer een kwantiteits- c.q. capaciteitsprobleem bestaat dan een integriteitsprobleem. De rechtsprekende macht is in toenemende mate afhankelijk van de inzet van rechter-plaatsvervangers. Het gaat naar schatting om 10% van de totale capaciteit. Door de vorige minister van justitie werd dit als ongewenst beschouwd. Zij ontwikkelde een beleid om de structurele afhankelijkheid van plaatsvervangers tegen te gaan zonder het instituut als zodanig af te schaffen; plaatsvervangers zouden vooral moeten worden ingezet voor specialismen, in geval van ziekte en vakantie en ter voorbereiding op de overstap naar de magistratuur. Voorts zou de (redelijke) schijn van belangenverstrengeling moeten worden voorkomen. O.m. is daartoe de wettelijke verplichting ingevoerd voor het opnemen van alle (neven)functies van rechters en plaatsvervangers in een door derden raadpleegbaar openbaar register. Ook zijn er afspraken gemaakt over het toedelingsbeleid van zaken door de president. In zijn brief meldt de minister over de resultaten van dit beleid dat de inzet van rechter-plaatsvervangers, die grotendeels is geconcentreerd in de strafsector, is teruggebracht, dat (nagenoeg) geen advocaten meer tot plaatsvervanger worden benoemd in het eigen rechtsgebied en dat er steeds vollediger transparantie is ten aanzien van de functies. inmiddels is echter gebleken van acute capaciteitstekorten in de strafrechtsketen van een aantal arrondissementen. Tijdige berechting krijgt in zo'n situatie voorrang boven het verminderen van de afhankelijkheid van plaatsvervangers. Ook is sprake van een financieel probleem. In het regeerakkoord is slechts een gedeelte van de 'Leemhuis-claim' voor vaste rechters gehonoreerd. Slechts in beperkte mate kan dus uitvoering worden gegeven aan - onder andere - het afbouwen van de inzet van plaatsvervangers, aldus minister Korthals in zijn brief van 1 februari. Samengevat bevat het beleid dar de minister wil voeren de volgende componenten:
Het onderzoek is driedelig:
Consequentie van het voorgestelde beleid is dat het in een brief van 3-11-1997 aan de Tweede Kamer aangekondigde beleid (TK '97'98 25 600 VI nr. 12) niet ongeclausuleerd wordt doorgezet en dat aan het concept-wetsvoorstel waarin onder meer een onverenigbaarheid wordt gevestigd voor een rechter-plaatsvervanger die tevens advocaat is in het eigen arrondissement geen vervolg wordt gegeven. In combinatie met de hierboven genoemde maatregelen, kan materieel wel naar de situatie worden toegewerkt dat de afhankelijkheid van de rechtsprekende macht van de inzet van rechter-plaatsvervangers vermindert, en de schijn van partijdigheid en mogelijke integriteitsproblemen worden voorkomen, aldus de minister. De huidige wettelijke situatie, die inhoudt dat advocaten ook in het eigen rechtsgebied als plaatsvervanger kunnen worden benoemd, wordt derhalve thans gehandhaafd. Toekomstige voordrachten zullen dan ook worden gehonoreerd. Het volgende benoemingsbeleid zal worden gehanteerd: Aanbevelingen voor de benoeming van een rechter-plaatsvervanger worden in beginsel gehonoreerd; in de aanbeveling moet worden aangegeven waarom iemand als plaatsvervanger wordt voorgedragen. Zodra de capaciteit van de gerechten op orde is en opstaande vacatures voor vaste rechters zijn vervuld, zal een terughoudend benoemingsbeleid worden gehanteerd. Uitzonderingen kunnen worden gemaakt indien (acute) capaciteitstekorten inzet van plaatsvervangers noodzakelijk maken. Commentaar:
|
Rubrieken SDN
Netwerk van juristen
Homepage drs. Burhoven Jaspers
Criteria voor de Integriteit van de Rechterlijke macht
Recht op toegang tot de rechter moet in Europese grondwet
Juristen van het Ministerie van Financiën, Staatsalmanak 2000
Het curriculum vitae en ervaringen van drs. N.C. Burhoven Jaspers MBA
Derde brief van drs. N.C. Burhoven Jaspers aan Minister-president Wim Kok
Juristen van het Ministerie van Algemene Zaken, uit de Staatsalmanak van 2000
Open brief aan minister-president Kok. Het curriculum vitae van Burhoven Jaspers
Antecedentenregisters van juristen om mogelijke belangenverstrengeling te ontwaren
Met Recht Rot, denkt drs. N. Burhoven Jaspers over ons zogenaamde rechtssyteem
Brandbrief aan de presidenten van rechtbanken over de benoeming van hun rechters
Rechters aanvaarden gedragscode om onpartijdigheid van magistraten te waarborgen
Gebrek aan onpartijdigheid kan het vertrouwen in de rechtspraak zelfs ondermijnen
Advocaten en OM willen rechters als getuigen in rechtszaak bij mensensmokkelzaak
Rechter in Nederland heeft vaak teveel petten op en lijkt daarom niet onafhankelijk
Rechters moeten ook aansprakelijk worden om schade te kunnen verhalen op rechters
Kwaliteit van de rechtspraak lijdt onder de werkdruk en het zeer grote aantal zaken
Antecedentenregisters van juristen om mogelijke belangenverstrengeling te ontwaren
Meer klaarheid bij toewijzing rechter. Eindelijk een rechter die de waarheid spreekt
De Hoge Raad heeft een strafrechter ontslagen, wegens haar ondermaatse presteren
Nederlandse rechter-plaatsvervangerschap is uniek in de wereld. Nergens is dat zo