Nobelprijswinnaar economie Robert Mundell: 'Wereld heeft een wereldmunt nodig'

EuroStaete . . Kamerzetel 151 . . Klokkenluiders <==> SDN . . Staatsschuld . . Discussie . . Crisisdebat



De Volkskrant van 29 juni 2000


Nobelprijswinnaar: 'Wereld heeft een wereldmunt nodig'

Van onze verslaggever

PARIJS - 'De wereld heeft een wereldmunt nodig. Alleen met zo'n munt kunnen toekomstige crises worden voorkomen ' Die stelling poneert Robert Mundell, de Nobelprijswinnaar voor economie.

Mundell verdedigt zijn idee op een groot meerdaags congres van de Wereldbank in Parijs. De Amerikaan stelt dat vooral ontwikkelingslanden profiteren van wisselkoersstabiliteit tussen de belangrijke handelsblokken. De vele financiële crises die ontwikkelingslanden sinds de jaren zeventig hebben geplaagd zijn volgens Mundell allemaal rechtstreeks het gevolg van wisselkoersbewegingen. Het idee voor een wereldmunt is omstreden onder economen Vooral centrale bankiers zeggen vaak dat het onmogelijk is

Hiermee is Mundell het oneens. Hij noemt de rare beweging die de euro heeft gemaakt ten opzichte van de dollar Sinds zijn introductie verloor de euro 25 procent tegenover de dollar, om recent weer wat terrein terug te winnen. Deze grote koersbeweging is economisch moeilijk verklaarbaar omdat de verschillen tussen de inflatie in de Verenigde Staten en die in euroland minimaal zijn. De euro?dollarwisselkoers zou economisch gezien ook stabiel moeten zijn, maar is dat duidelijk niet.

Volgens Mundell is een van de belangrijkste oorzaken van grote wisselkoersbewegingen de internationale valutahandel. Op de internationale financiële markten wisselt dagelijks 2 biljoen dollar (een 2 met 12 nullen) van eigenaar om van wisselkoersbewegingen te profiteren. 'Als de wisselkoersen zijn vastgekoppeld, zoekt dit geld een andere wellicht nuttiger bestemming', stelt Mundell. De Amerikaan geeft ook een route aan om de ene wereldmunt te realiseren. Ongeveer 60 procent van alle transacties in de wereld gebeurt in dollars, yens of euro's. Deze drie munten zouden moeten worden gekoppeld. Mundell realiseert zich dat daar niet alom steun voor is. Maar hij stelt 'Als twee van de drie grote munten aan elkaar worden gekoppeld, volgt nummer drie vanzelf'

De politieke wil om de ene munt te realiseren is echter nog niet aanwezig. Mundell uit grote kritiek op de Europese Centrale Bank (ECB) van Wim Duisenberg. 'De ECB heeft niets gedaan om de val van de euro te stoppen. Daarmee heeft Duisenberg ook het morele recht verspeeld om in te grijpen als de euro stijgt ten opzichte van de dollar.' Zo'n stijging kan grote schade aanrichten aan de Europese economie. Deze situatie zal zich volgens Mundell snel voordoen. Zodra de Amerikaanse economie vertraagt en de financiële markten het enorme Amerikaanse handelstekort van 350 miljard dollar in de peiling krijgen, zal de dollar snel vallen. Een bekend gegeven is dat financiële markten in zo'n situatie overreageren. En juist deze overreactie is zo schadelijk

In Mondells ideale wereld behoren grote wisselkoersbewegingen tot het verleden. Hij verwijst naar de periode voor de Eerste Wereldperiode toen de wereld ook een periode van lage inflatie en wisselkoersstabiliteit kende. Alle munten waren destijds gekoppeld aan het goud. De oorlog maakte aan die 'Gouden standaard' een einde, en dat was mede oorzaak van de grote crises van de jaren dertig.

Nederland is met een beetje liegen graag het beste jongetje van de klas