Van onze verslaggeefster Jet Bruinsma
DEN HAAG
PvdA-kamerlid Vliegenthart haalt uit naar beleid thuiszorg
'De mensen krijgen nu niet de zorg die ze nodig hebben'
'De politieke verdeeldheid over de thuiszorg is zo hoog opgelopen,
dat Kok een oplossing wil forceren.
PvdA-kamerlid Vliegenthart vindt dat
het 'genoeg is geweest' met de marktwerking in de thuiszorg.
'De problemen in de thuiszorg worden niet uitsluitend
veroorzaakt door een tekort aan financiële middelen. Maar de
budgettaire knelpunten worden wel verergerd door de nieuwe
regels van de overheid. Het neerzetten van een pot met geld is
niet voldoende om de moeilijkheden op te lossen. De overheid
moet de regels veranderen, zodat de verschillende
hulpverleners beter kunnen samenwerken aan het bed van de
patiënt.'
Het PvdA-kamerlid Margo Vliegenthart heeft zich voorbereid
op een pittig debat in het Torentje over de thuiszorg. Premier
Kok heeft voor vanavond Vliegenthart, haar collega's Van
Boxtel (D66) en Van Blerck (VVD), en de paarse fractieleiders uitgenodigd
voor een gesprek met minister Borst en staatssecretaris Terpstra van
Volksgezondheid. De politieke verdeeldheid over de thuiszorg - deze keer
naar aanleiding van een gewraakte toekomstvisie van Borst en Terpstra - is
zo hoog opgelopen, dat Kok nu een oplossing wil forceren.
Het verwijt van de PvdA is dat de nota, volgens de tamtamversie die thans
circuleert, geen oplossing biedt voor twee acute en majeure knelpunten: de
zogeheten knip en de marktwerking. Sinds 1 januari is de thuiszorg opgeknipt
in korte en langdurige zorg. Korte zorg wordt uit een andere pot betaald dan
lange zorg, met als gevolg een voortdurend gesteggel over de vraag wie wat
betaalt.
Ter wille van de marktwerking moet de traditionele thuiszorg concurreren
met goedkope, particuliere bureaus. De VVD is de enige van de drie
coalitiepartijen die nog gelooft in de heilzame werking van de markt. De
enige gelovige in het kabinet is minister Wijers van Economische Zaken. die
daarover van mening verschilt met zijn partijgenote minister Borst. Het
afschaffen van knip en marktwerking in de thuiszorg moet passen in een
toekomstvisie, meent Vliegenthart. 'De kabinetsnota zal verder moeten kijken
dan de verkiezingen van volgend jaar.'
'Ons protest tegen marktwerking komt niet voort uit ideologische motieven'
- Mag het kabinet dan over zijn graf heen regeren?
'Er worden in dit land heel veel besluiten genomen, die voor een lange
periode zijn bedoeld. De mensen worden er horendol van als je eerst vier jaar
de ene kant op gaat en daarna vier jaar de tegenovergestelde richting inslaat.
De geloofwaardigheid van de politiek is daarmee ook niet gediend. En als deze
coalitie nog vier jaar doorgaat, moeten wij nu de koers voor de lange termijn
kunnen bepalen.'
- De Tweede Kamer, inclusief uw fractie, waren indertijd voorstander
van de knip. Waarom dan Borst en Terpstra verwijten dat zij de knip nog niet
willen afschaffen?
'Achteraf gezien was de knip niet zo'n goed idee. De bedoeling was om de
patiënten korter in het ziekenhuis te houden door ze meer thuiszorg te
geven. Maar de bewindslieden bleken de complexiteit van die maatregel te
hebben onderschat. Daardoor moest de thuiszorg zelfs knip-coördinatoren
aanstellen om de zaak soepel te laten verlopen. Dat ging ten koste van de
zorg. Het was niet de bedoeling dat het zó zou lopen.'
- Wat nu?
'Geef de ziekenhuizen de vrijheid om zelf de thuiszorg te organiseren voor
patiënten die naar huis kunnen. Laat ze een hotel bouwen of een contract
sluiten met een thuiszorginstelling. Of zelf zorg aan huis leveren. Dan bereik je
precies hetzelfde als met de knip was bedoeld, en met minder bureaucratische
rompslomp. Maar die zaak moet wel op 1 januari 1998 geregeld zijn, of zoveel
eerder als mogelijk is. Borst en Terpstra zijn van plan om eerst de evaluatie
van de knip af te wachten. Dat kan ?'iet. Daarvoor zijn de problemen te groot.'
Kok zei vorige week na afloop van de ministerraad dat voor- én
tegenstanders zich ongenuanceerd uitlaten over marktwerking. Dat was ook aan
u gericht
'Ons protest tegen marktwerking komt niet voort uit
ideologische motieven. Wij zien dat er praktische bezwaren
aan kleven. Het was goed dat de thuiszorg wat onder druk
werd gezet door de particuliere bureaus. Maar nu is het
genoeg geweest.
'De mensen krijgen nu niet de zorg die ze nodig hebben. De
politiek wil dat ouderen langer zelfstandig blijven wonen. Dus
is er meer thuiszorg nodig. Maar de werkelijkheid is dat het
gemiddeld aantal uren hulp per week is teruggelopen van 5
naar 3,8. En de hulpverleners werken zich uit de naad.'
Zie ook het artikel van prof. dr. D. Post,
de nog steeds niet beantwoorde vragen aan minister Borst,