P/a instituut voor Publiek en Politiek, Prinsengracht 915,1017 KD Amsterdam Tel. 020-5217633 (werkdagen 10-13u) b.g.g. Tel. 06-5995481 Telefax: 020-6383118 e-mail: euroref@freemail.nl gironr. 1501169 t.n.v. IPP, Amsterdam o.v.v. "Europa-referendum" Initiatiefnemers: René Danen en Richard Wouters Over het 'Verdrag van Amsterdam' moet een raadplegend referendum gehouden worden. Ruim 150 personen richten daartoe een oproep aan de 150 leden van de Tweede Kamer. 31 mei 1997 EEN REFERENDUM OVER EUROPA OPROEP AAN DE TWEEDE KAMER "Naar mijn gevoel is het referendum alleen maar van waarde wanneer het van onderop wordt afgedwongen." (minister Hans van Mierlo in Tweede-Kamerdebat over Europa, december 1996) Het publieke debat over het Verdrag van Maastricht is in Nederland vijf jaar te laat begonnen. Pas sinds kort woedt over de invoering van de Europese eenheidsmunt, afgesproken in Maastricht in 1991, een levendige discussie. "Een zinloos debat over voldongen feiten", zo reageren veel politici. Hetzelfde dreigt te gebeuren met het nieuwe EU-verdrag. De onderhandelingen over dit Verdrag van Amsterdam - dat wellicht het Verdrag van Luxemburg wordt - vinden plaats achter gesloten deuren. Dat frustreert de publieke meningsvorming. Straks wordt een nieuw Verdrag ter goedkeuring aan de Kamer voorgelegd, terwijl Nederland nog nauwelijks begonnen is met de maatschappelijke discussie over verdere Europese integratie en de voorwaarden waaraan dit proces dient te voldoen. Dat moet anders. De Europese integratie raakt het hart van ons democratisch bestel en onze rechtsstaat. Het nieuwe Verdrag bepaalt in hoge mate of het Europa van markt en munt ook een Europa van burgers wordt. Worden hun grondrechten gewaarborgd? Komt het vrij personenverkeer ooit tot stand? Mogen migranten rekenen op volwaardig burgerschap? Krijgt de EU meer armslag voor sociaal beleid en milieubeleid? Hoe gaat de EU bijdragen tot veiligheid, binnen en buiten haar grenzen? Of men nu hecht aan het vetorecht of juist een doortastender besluitvorming wenst, de tekst van het Verdrag - en wat er niet in komt te staan - is van doorslaggevend belang. Als de publieke verantwoording van dit Verdrag tekortschiet, dreigt de kloof tussen politiek en samenleving zich te verdiepen. Dat kan voeding geven aan nationalistisch sentiment. Daarmee wordt Europa niet gediend. Het nieuwe Verdrag zal geen einde maken aan het democratisch tekort van de EU. Op belangrijke Europese besluiten kunnen noch nationale parlementen, noch het Europees Parlement voldoende invloed uitoefenen. Openbaarheid van besluitvorming en betrokkenheid van niet-gouvernementele organisaties zijn allerminst verzekerd. Vormen deze democratische tekortkomingen een aanvaardbare prijs voor Europese samenwerking? Alvorens deze vraag te beantwoorden, zouden de Nederlandse volksvertegenwoordigers te rade moeten gaan bij hun kiezers. De bovengenoemde problemen van de Europese integratie - onvoldoende debat, ongewis draagvlak, democratisch tekort - vragen om een onorthodoxe aanpak. Wij roepen de Tweede Kamer op het initiatief te nemen tot het uitschrijven van een raadplegend referendum over het nieuwe EU-verdrag. Ondersteuners van dit Europa-referendum op persoonlijke titel: Carla Aarsen, *** Ilhan Akel (dir. NCB), *** T. Akkerman (politicoloog UvA), *** Henk van Arkel (coördinator Aktie Strohalm), Ria Beckers (vz. Nat. en Milieu, *** vz. Stg. Biologica), *** Hans Beerends (vz. Noord-Zuid werkgr. GroenLinks), *** drs. Toine van Bergen (gem. raadslid De Groenen Nijmegen), *** prof. dr. Jos de Beus (hoogl. wijsbeg. RUG), *** drs. Paul R. Beving (weth. stadsd. Rivierenbuurt A'dam), *** ir. Marten Bierman (Eerste-Kamerlid Regionalen/De Groenen), *** Bert Boer, *** Hans Boot (red. Solidariteit), *** drs. H. Bos (dir. Stg. PZ), *** Henk Bos (vz. LBVO), *** Saskia Boumans (Stichtingsraad Ned. Bekent Kleur), *** Mathilde v/d Brink (burgemeester Uitgeest), *** R.M. Brockhus (Sociale Databank Ned. op Internet), *** Kathalijne Buitenweg, *** drs. N.C. Burhoven Jaspers (Groep Verontruste Burgers), Huub Cleutjens (econoom TUE), *** dr. Dorette Corbey (Bouw- en Houtbond FNV), *** prof. dr. S.W. Couwenberg (em. hoogl., *** hoofred. Civis Mundi), *** René Cuperus (Wiardi Beckman Stg.), *** drs. Sjef Czyzewski, ing. Vera Dalm (Referendumcomité IJmeer Open), *** drs. Hans ten Dam (consultant), *** René Danen (Platform Naar een Ander Europa), *** Maarten Davelaar (KSA/Pauluskerk R'dam), *** prof. mr. drs. J.Th. Degenkamp, *** Lisette Dekker (Inst. voor Publiek en Politiek), *** mr. Ite van Dijk (advocaat), *** Nel van Dijk (Europarlementariër GroenLinks), *** Janneke van Dijkhuizen, *** D. Drijfhout, *** Niesco Dubbelboer (dir. Agora Europa), *** Maarten Dubois, *** Roel van Duijn (gem. raadslid De Groenen A'dam), *** Gisela Dütting, *** prof. dr. Jan Willem Duyvendak (hoogl. samenlevingsopbouw), *** Wijnand Duyvendak (campagneleider Milieudefensie), Stg. Emmaus-Regenboog, *** dr. Ph.P. Everts (hoofddoc. int. betrekk. RU Leiden), Mient Jan Faber (alg. secr. IKV), *** dr. Hans Feddema (antropoloog, *** publicist), *** Frits Florin, *** Pieter Fokkink (univ. docent pol. filosofie), *** Hans Franken (hoogl. RU Leiden), *** Wieger Fransen, *** G.A.B. Frinking (hoogl. demografie KUB), *** prof. dr. M.P. Gans (initiatiefnemer referendum stadsprov. A'dam), prof. dr. Piet Gilhuis (hoogl. staats- en bestuursrecht KUB), *** S. Gompes (ex-fabrikant), *** Bob Goudzwaard (oud-lid Tw. Kamer ARP), *** Herman R. van Gunsteren (hoogl. pol. theorieën RU Leiden), dr. Ido de Haan, *** Jeroen Hack (lid werkgroep Europa D66), *** drs. Jet van Haitsma (beleidsmedew. Duurz. Ontwikk.), *** Femke Halsema, *** Ferdinand Harmsen (comp. docent/consultant), *** Ab Harrewijn (partijvz. GroenLinks), *** Pieter Hilhorst (De Balie), *** Klaas Hitman (docent economie), *** Olivier Hoedeman, *** prof. dr. Peter Hoefnagels, *** Jaap Hoeksma, *** Willem van der Hoeven, *** John Huige (econoom), *** prof. dr. G. Huizer (hoogl. KUN), *** Diederik Hummelinck (dir. theaterbureau), *** Jan Juffermans (beleidsmedew. Duurzaamheid), Eisse Kalk (dir. Inst. voor Publiek en Politiek), *** dr. P.J.H. Kapteyn, *** Jan Kastje (beleidsmedew. Kritisch Landbouwberaad), *** Chris Keulemans (dir. De Balie), *** dr. Joost Kircz (natuurkundige, *** secr. Inst. for Critical Research), *** dr. Jan Klabbers, *** prof. dr. Arjo Klamer (econoom van kunst en cultuur), *** prof. dr. A.H. Kleinknecht (wet. dir. Econom. en Soc. Inst. VU), *** Hans-Paul Klijnsma (gem. raadslid GroenLinks Groningen), *** dr. Koen Koch (Jean Monnet Chair Eur. Integr. RU Leiden), *** T. Kox (alg. secr. Socialistische Partij), *** Michael Krätke (ELAN), *** Paul Kuijpers (ex-dir. De Balie), *** Dr. R. Kuiper (dir. Wet. Studiecentr. RPF), Joost Lagendijk (uitgever), *** Jos van der Lans (cultuurpsych., *** journalist), *** Piet van der Lende (Euromarsen tegen Werkloosheid), *** Steven Lenos (lid Digitale Burgerbew. NL), *** Marcel van der Linden (ELAN), *** Ernst van Lohuizen (Platform Naar een Ander Eur.), *** Paul Lucardie (politicoloog RUG), *** Marjan Lucas (medew. Vluchtelingenwerk), prof. dr. P.F. Maas (historicus KUN), *** Geert Mak, *** prof. dr. Henk Manschot (hoogl. wijsbeg.), *** Jelle van der Meer (journalist), *** C.M. Megens, *** Maria Meijers (jurist FORUM), *** Abdou Menebhi (Migrantenforum NL), *** Arthur Mitzman (ELAN), Gerrit Pas (Wet. Bur. GroenLinks), *** P. Pekelharing (docent wijsbeg. UvA), *** Bastiaan van Perlo (best. Ned. Bekent Kleur), *** mr. Dorien Pessers (docent UvA), *** Lilliane Ploumen (dir. Mama Cash), *** Maarten van Poelgeest, *** Philip van Praag (politicoloog UvA), *** Sacha Prechal (hoogl. Eur. recht KUB), *** Marc Pronk (Assata), *** Pepijn Provoost (voorz. SRVU-stud. vakbond), Omar Ramadan (pol. secr. Jonge Socialisten), *** Anil Ramdas, *** dr. A.J. de Regt, *** Lucas Reijnders (Nat. en Milieu), *** Henk Rem, *** dr. Geert Reuten (univ. hoofddoc. economie UvA), *** dr. A. Rezus, *** Zoia Rezus, *** dr. Olivier Ribbelink (volkenrecht/politicologie UvA), *** Mirjam de Rijk (journalist), *** Louk de la Rive Box (Eur. Centr. Ontwikk. management), *** dr. W.P. Roelofs, *** Alexander de Roo (milieumedew. Groene fractie EP), *** Lydia Rood (schrijver), *** prof. mr. Th.A. de Roos (hoogl. strafrecht, *** advocaat), *** drs. Wilfred Rubens (vz. GroenLinks Nijmegen), *** mr. L.T.A. Rutges, *** mr. Paul Ruijs, *** Theo Ruyter, prof. dr. De Savornin Lohman, *** Marjan Sax (vz. Mama Cash), *** Anne van Schaik, *** M.P.C.M. van Schendelen, *** Cor Schlösser (dir. Melkweg, *** voorz. Trans Eur. Halles), *** Puck Schmidt (secr. De Groenen A'dam), *** Kees Schröer (partijbest. GroenLinks), *** ir. H. Schweigman (consultant), *** Liesbeth Sijsling, *** Karin Spaink (schrijfster), *** Fred van der Spek (P.S.P.), *** Bastiaan Staffhorst, *** Irene van Staveren, *** Jan M.J. Storms (dir. Wet. Bur. Natuurwetpartij), *** drs. Hugo Strikker (beleggingsanalist), *** N. Strooker (kaderlid Ind. bond FNV), *** prof. dr. Siep Stuurman (hoogl. Eur. studies EUR), *** R. Suudi, *** Wim Sweers (vz. Stg. Grondvest), Maurice Vandooren (CDJA), *** Allan Varkevisser, *** ir. J.W. Vasbinder (dir. Searchlink), *** Kees Vendrik (De Balie), *** mr. C.J.W. Veraart (advocaat), *** Maurice Verhoeven, *** Ellen Verwiel (HOM), *** ds. Hans Visser, *** M. Visser (politicoloog), *** Wessel Visser (politicoloog), *** Piet de Visser (oud-lid Tweede Kamer PvdA), *** Crista Vonkeman (deelraadsbestuurder R'dam Noord), *** Sabina Voogd, *** Patrick v/d Voort (partijbest. SAP), *** Christiaan W. de Vries, Leon Wecke (polemoloog), *** Robert Went (econoom IIRE en UvA), *** drs. Jan van Wijngaarden (milieu-econoom), *** Joris Wijnhoven (partijbest. GroenLinks), *** mr. Wilbert Willems (oud-lid Tw. Kamer GroenLinks), *** prof. dr. N. Wilterdink, *** Greetje Witte, *** Harry Witte, *** I. v/d Wolff (Stg. tegen Vrouwenhandel), *** dr. Menno Wolters (Eur. bestuurskundige), *** Richard Wouters (medew. GroenLinks), B. Zanstra, *** Ida Zeylmans van Emmichoven (vz. Derde Kamer R'dam), *** Ans Zwerver (Eerste-Kamerlid GroenLinks) - allen op persoonlijke titel REFERENDUMDEBAT tussen voorstanders van een Europa-referendum en politici met o.a. Mient Jan Faber (IKV), Arie Oostlander (CDA), Philip van Praag (UvA), Paul Rosenmöller (GroenLinks), Piet de Visser (oud-lid Tw. Kamer PvdA) vrijdag 13 juni, 15.00u Keizersgrachtkerk, Keizersgracht 566, Amsterdam. Toegang gratis. Informatie: Initiatiefgroep Europa-referendum, *** tel. 020-5217633 / tel. 06-59060241 / euroref@freemail.nl