'De euro-ramp treft ons allemaal'

De schrijver van dit boek, Martin Dessing, is van huis uit middenstander. Als zodanig heeft hij altijd een heldere kijk gehad op de economie, de prijzen en de goederenstromen. Toen de politieke discussies over de invoering van de Europese eenheidsmunt, de euro, in de publiciteit kwamen begon Dessing dan ook naarstig te rekenen of zoiets gunstig of ongunstig was voor Nederland. Uitgaande van het feit dat onze vroegere munt, de gulden, een van de meest stabiele en harde valuta ter wereld was, vroeg hij zich af waarom opeens, na zevenhonderd jaar trouwe dienst, ons hele monetaire stelsel moest worden veranderd. En vooral: wat het nut was van een uniforme Europese munteenheid.

Zijn conclusies zijn niet optimistisch. De euro is volstrekt ondemocratisch ingevoerd. Niemand van de bevolking is om zijn/haar mening gevraagd. Zelfs ons parlement is de mond gesnoerd en de introductie van de euro in Nederland berustte op misleiding en onwaarheden.

Martin Dessing wijst daarbij een aantal hoofdpersonen aan die in dit bedenkelijke financiële drama een hoofdrol hebben gespeeld. In het buitenland zijn dat vooral de politieke leiders van Frankrijk en Duitsland, zoals wijlen Mitterand en de huidige Chirac, en de vroegere Bundeskanzler Helmut Kohl. In ons land waren het vooral de ex-premier Wim Kok, de minister van Financiën Gerrit Zalm en de ex-directeur van De Nederlandsche Bank Wim Duisenberg, later directeur van de Centrale Europese Bank.

Het meest ergerlijke is dat daarbij het Nederlandse volk kennelijk door hen is beschouwd als een verzameling randdebielen die men probleemloos de dolste sprookjes op de mouw kon spelden. Zo bezong Duisenberg regelmatig voor de televisie de zegeningen van het europaradijs met de meest infantiele argumenten. Bijvoorbeeld, dat het toerisme zo bevorderd zou worden met een eenheidsmunt. Of, dat het zo fantastisch was dat je in Italië zomaar een broodje kon kopen met hetzelfde geld als in Holland. Kohl beweerde onder meer dat een eenheidsmunt de belangrijkste garantie was voor een langdurige vrede. En Zalm ten slotte bagatelliseerde volledig de gigantische kosten van de invoering van de euro. Het zou alleen een simpele zaak zijn van het veranderen van het guldenteken in dat van de euro. Sterker nog: alle prijzen zouden tweemaal zo laag worden, omdat de euro meer dan twee keer zoveel waard was als de gulden. Wim Kok ten slotte onderdrukte krachtig iedere discussie over de euro in het parlement.

Het is verbijsterend dat dit alles in een democratisch land zonder enig noemenswaardig protest kon gebeuren. Vooral ook, omdat de duidelijke bepalingen van onze eigen grondwet totaal werden genegeerd. Dessing heeft, reeds vanaf 1997, dus vijf jaar vóór de introductie van de euro, gewaarschuwd tegen het gevaar van de eenheidsmunt. Evenwel vond hij, ondanks zijn zeer goede argumenten, nergens gehoor. In dit boek toont hij aan dat het in wezen ging om een enorme internationale geldzuivering, bedoeld om de gigantische staatsschulden van de belangrijkste Europese initiatiefnemers te reduceren. Daartoe is de euro tegen een veel te hoge prijs geïntroduceerd. De werkelijke waarde had niet meer dan ƒ 1,10 a ƒ 1,20 mogen bedragen, in plaats van ƒ 2,20. De consequenties van al deze duistere manipulaties worden thans voor iedereen duidelijk. De kosten voor het dagelijks leven zijn, zoals te verwachten was, inmiddels bijna verdubbeld ten opzichte van die in de gulden-periode.

Talloze gezinnen hebben moeite om de maand rond te komen, en ze moeten afzien van allerlei kleine luxezaken zoals bijvoorbeeld bioscoop- en theaterbezoek, of een etentje in een restaurant. Ouderen vervallen soms tot echte armoede. Voor het eerst sinds de oorlog worden er weer groenten gestolen uit volkstuintjes, door mensen die kennelijk honger hebben. Vakantiegelden worden massaal besteed voor het dagelijks levensonderhoud. Spaarrekeningen worden aangesproken. Nederland moet fors bezuinigen op essentiële voorzieningen, op onderwijs, op cultuur, op zorg en op de krijgsmacht. En alle getroffen mensen verklaren unaniem dat de problemen ontstaan zijn op de dag dat de euro werd geïntroduceerd.

De overheid legt de Nederlandse bevolking thans rigoureuze maatregelen op. De meest bizarre uitspraak van minister Zalm was, dat alle kosten van de invoering van de euro (alleen voor Nederland al 12 miljard gulden!) binnen anderhalf a twee jaar zouden zijn terugverdiend. Dat nu is, zoals iedereen weet, een eclatante onwaarheid gebleken. Volgens Dessing kost de euro ons meer dan tien Betuwelijnen en HSL-lijnen bij elkaar. En het eind van de ellende is nog niet in zicht, zeker niet bij de toetreding van vele andere economisch zwakkere landen tot de Europese Unie.

Vele hoofdrolspelers in het eurospektakel zijn inmiddels van het politieke toneel verdwenen. Zij bezien thans vanuit hun uiterst gerieflijke financiële positie hoe het Nederlandse volk moeizaam het hoofd boven het troebele water van het euromoeras tracht te houden. Daarom is dit boek een aanrader voor iedereen die wil weten waarom het leven in ons eens welvarende land zo onbetaalbaar duur is geworden.

Prof. dr. B. Smalhout

Bosch en Duin, 7 oktober 2004