(24-04) Artikel
in Het Parool van 25 november 1996 over de crash die gezagvoerder
P.P. Griffioen beschrijft tijdens zijn openbaar verhoor door
de PEC.
_____________________________________________________________________________
Brandstofgebrek
kon kapers Boeing 'geen donder schelen'
MORONI, de Comoren - Vlucht ET 961 veranderde
kort na het opstijgen in een
nachtmerrie. Drie mannen bestormden de cockpit,
duwden stewardessen opzij,
sleurden de co-piloot naar het gangpad en
schreeuwden tegen de Ethiopische
gezagvoerder dat hij koers moest zetten naar
Australië. Het wilde gedrag van
de kapers deed direct het ergste vrezen. Een
duidelijk omlijnd plan ontbrak
en overleven was zeker niet hun eerste
prioriteit.
De gezagvoerder moest geweld gebruik om zelf
het vliegtuig te kunnen blijven
besturen. Maar ook hij kon niet verhinderen dat
de vlucht van de Boeing 767
van Ethiopian Airlines voor de kust van de
Comoren uitmondde in een van de
dodelijkste vliegtuigkapingen uit de
geschiedenis. Uiteindelijk overleefden
52 van de 175 inzittenden de kaping.
De 42-jarige gezagvoerder Leul Abate ligt met
hoofdwonden in het ziekenhuis.
Net als de co-piloot kwam hij er met lichte
verwondingen van af. De één of
twee kapers die nog in leven zijn (hierover
doen tegengestelde berichten de
ronde) zijn op aanwijzing van de piloten
gearresteerd.
Het vliegtuig was afgelopen zaterdag vertrokken
uit de Ethiopische hoofdstad
Addis Abeba en had als eindbestemming
Ivoorkust. De drie kapers, die
vermoedelijk uit Ethiopië kwamen, kwamen vrij
snel in actie. Bewapend met
een bijl, een brandblusapparaat en een voorwerp
dat naar ze beweerden een
bom was, namen ze het heft in handen.
Eén van hen leek dronken en zwaaide wild in het
rond met een fles whisky,
die hij kennelijk had geroofd uit een karretje
met belastingvrije goederen.
Hun motieven waren onduidelijk. Via de
boordomroep waarmee de gezagvoerder
de passagiers kan toespreken, uitten ze
dreigende taal.
''Ze zeiden: 'We zijn uit de gevangenis
ontsnapt. We zijn zijn tegen de
regering en kapen dit vliegtuig. We hebben een
explosief. Als iemand beweegt
zullen we het laten ontploffen','' vertelde een
passagier naderhand.
Nadat de kapers de co-piloot uit de cockpit
hadden gewerkt, wist
gezagvoerder Abate drie uur lang de Boeing
eigenhandig in de lucht te
houden. Voortdurend probeerde hij de kapers tot
rede te brengen en vroeg hij
hen akkoord te gaan met een landing op de
Seychellen of de Comoren voor de
noodzakelijke extra brandstof. Maar de kapers
luisterden niet.
''Hij wilde landen, maar ze gaven geen
toestemming,'' aldus co-piloot Yonas
Mekuria. ''Volgens mij begrepen ze het. Maar
het kon ze geen donder
schelen.'' Volgens gezagvoerder Abate wilden de
kapers 'geschiedenis
schrijven'.
De passagiers kregen na verloop van tijd via de
boordomroep van de piloot te
horen dat de brandstof bijna op was. Eén motor was al
gestopt en de ander
zou spoedig volgen, vertelde Abate. Hij zou
proberen een noodlanding op zee
te maken.
_____________________________________________________________________________
In de laatste minuten van vlucht ET 961 vochten de kapers met de piloot
om
de controle over het toestel. ''Ze bemoeiden
zich met de procedures,'' aldus
de co-piloot. ''Ze grepen naar instrumenten en gristen
de radio weg.'' De
passagiers waren in paniek. ''Mensen gilden.
Sommigen waren aan het
bidden.''
''We wisten dat we op zee gingen landen,''
aldus een inzittende uit Bombay.
''We wisten al dat we zouden gaan sterven.''
Op 25 kilometer van het vliegveld van Moroni,
de hoofdstad van de Comoren
die Abate probeerde te bereiken, belandde de
Boeing in zee. Eerst raakte een
vleugel het water, daarna volgde enkele harde
botsingen met het water en
brak het toestel in drie stukken. Het gebeurde
vlak voor de kust, voor de
ogen van zwemmende en zonnende toeristen, die
de overlevenden te hulp
kwamen. Sommigen zwommen op eigen kracht naar
de kant.
Een Israëlische passagier vertelde hoe hij een
vrouw en haar baby redde.
''Water drong het vliegtuig binnen en op de een
of andere manier wist ik er
uit te komen. Ik zag een vrouw en een baby die
vast zaten en ik zwom naar
het wrak om hen te bevrijven. Ik blies hun
reddingsvesten op en we klommen
in een boot.'' (Reuter, AP)
