van 21 juli 1997

Van onze verslaggeefster Bernita Eskes

HUIZEN

De gemeente Huizen is bezig een armoedebeleid te ontwikkelen, waarbij de nadruk ligt op het weer betrekken bij de maatschappij van mensen met een uitkering., een minimum inkomen of weinig bestedingsruimte. Huizen heeft jarenlang veel inzet gepleegd op het weer aan werk helpen van uitkeringsgerechtigden.

Dat beleid bleek in veel gevallen succesvol en wordt ook voortgezet. Maar in het bestand van de Huizer sociale dienst bleven steeds meer personen over die door diverse redenen geen kans (meer) hebben op werk. En die door de uitzichtloosheid en hun financiële situatie langzaam vereenzamen en van de maatschappij vervreemden. Juist voor deze groep mensen wil Huizen nu diverse concrete maatregelen nemen waardoor zij, of hun kinderen, weer kunnen meedoen aan sociale en maatschappelijke activiteiten. De gemeente spreekt bewust van een 'armoedebeleid' en niet van een minimabeleid, verklaart wethouder M. Dierick, verantwoordelijk voor sociale zaken in Huizen. "Het gaat namelijk om meer dan alleen financiële maatregelen." Hoewel geld vaak wel een rol speelt bij de drempels om mee te doen aan bijvoorbeeld een sportclub of zelfs vrijwilligerswerk.

Het verlagen van de drempel om vrijwilligerswerk te gaan doen, van enige betekenis. Volgens Dierick kost vrijwilligerswerk de vrijwilliger vaak wat geld. "Simpele zaken als vervoer naar de locatie of het kunnen kopen van een kop koffie kunnen voor mensen een reden zijn geen vrijwilligerswerk te gaan doen. Terwijl het juist zo belangrijk is dat mensen blijven deelnemen aan de samenleving."

Een tweede stap is het per 1 oktober invoeren van de vrijstellingsbepaling. Binnen die regeling is het voor bepaalde uitkeringsgerechtigden mogelijk dat ze inkomsten uit arbeid zelf houden en niet geheel hoeven af te dragen vanwege de (aanvullende) uitkering. Het is een regeling die landelijk wordt ingevoerd en door lokale overheden een nadere invulling kan krijgen. Vanuit Den Haag is bepaald dat de vrijstelling in elk geval geldt voor personen ouder dan 57,5 jaar en voor alleenstaande ouders met een kind, jonger dan vijf jaar. Huizen voegt daar nog een groep aan toe, te weten mensen die om welke reden dan ook vrijwel kansloos zijn nog een baan te vinden of die een lang traject van trainingen en begeleiding nodig hebben om nog enige kans te maken.

Die eerste groep mensen, die reëel gezien nauwelijks kans meer hebben op betaald werk, is relatief groot in Huizen. De groep beslaat met ruim vierhonderd personen ruim de helft van het bestand van de Huizer sociale dienst. De groep weegt zwaar. Juist door de goede resultaten die Huizen had en heeft met het weer aan werk helpen van de nog kansrijken via onder meer het Banencentrum, de banenpool en het project 'Huizen aan de slag'.

Het armoedebeleid dat Huizen voor ogen staat moet gaan gelden voor meer dan de groep kanslozen op de arbeidsmarkt of langdurig werklozen. Het armoedebeleid moet soelaas bieden aan alle mensen die door financiële grenzen belemmeringen ondervinden. De komende weken wil Huizen in kaart brengen hoe groot die groep is en wat de specifieke problemen zijn. ,,We willen bijvoorbeeld weten of er veel mensen met forse schulden in Huizen of mensen met jonge kinderen die geen geld hebben voor een schoolreisje of contributie voor een club. Huizen kent relatief veel alleenstaande ouders met jonge kinderen", aldus Dierick. ,,De rest van het Gooi is veel meer vergrijsd." Volgens Dierick wordt het armoedebeleid een pakket van maatregelen, waarbij de al bestaande voorzieningen als het Fonds Bijzondere Noden of een gereduceerd tarief voor de Sijsjesberg een plek houden.

De exacte invulling van het armoedebeleid, met concrete maatregelen en financiële consequenties, volgt in oktober. Dan is de uitkomst bekend van diverse onderzoeken die nu nog lopen. Onderzocht wordt onder meer de mate van armoede in Huizen, de mate waarin de gemeentelijk lasten drukken op de bestedingsruimte van mensen en in hoeverre medewerking kan worden verwacht van de diverse instanties in Huizen. De uitkomsten zijn bepalend voor het geld dat Huizen wil vrijmaken voor haar armoedebeleid en de politieke keuzes die er aan voorafgaan. - Huizen heeft onder de uitkeringsgerechtigden uit het bestand inmiddels een enquête gehouden over de gevolgen van een structureel krap budget, het gebrek aan goede vooruitzichten en de drempels om mee te doen aan diverse activiteiten. Daarnaast is gesproken met in totaal achttien instellingen in Huizen om te kijken wat ze kunnen betekenen voor de mensen en waar ze Huizen kunnen steunen in het streven deze groep weer uitzicht te bieden. Zo praat Huizen met de woningbouwvereniging over de mogelijkheid mensen vanuit hun te dure huurwoning snel naar een goedkoper huis te laten verhuizen. Huizen overweegt hiervoor een verhuiskostenfonds in het leven te roepen. Ook het meewerken aan een schuldsanering bij huurachterstand wordt besproken.

Meldpunt

Verder denkt Dierick dat een meldpunt voor schuldhulpsanering goed kan werken. Veel instanties kennen wel mensen met een schuld, maar kunnen niets voor ze doen. Dierick: ,,Ook weten ze vaak niet wie wèl wat kan doen. Mensen worden soms van het kastje naar de muur gestuurd, terwijl het bij schulden juist belangrijker is dat er snel wordt ingegrepen. Daarover maken we nu ook afspraken met onder meer de Volks Krediet Bank."

Essentieel voor een succesvol armoedebeleid is dat burgers en instanties weten dat er mogelijkheden zijn voor steun en dat daar ook om wordt gevraagd. De gemeente zal daarom in het najaar uitgebreid aandacht aan het armoedebeleid besteden in de Omrooper, de gemeentelijke informatiekrant. Verder worden alle personen uit het bestand van de sociale dienst persoonlijk geïnformeerd over de mogelijkheden. Daarnaast wil Huizen een persoon in dienst nemen die huisbezoeken aflegt of voor grotere groepen informatiebijeenkomsten houdt. ,,De overheid is gewend schriftelijk te communiceren, maar juist een groot deel van de doelgroep is schriftelijk niet erg sterk." Dierick stelt dat het daarom ook nodig is dat diverse aanvraagformulieren wat eenvoudiger worden en daarmee de drempel om steun te vragen, lager wordt.

Commentaar:

Het lijkt er op dat nu ook de gemeente Huizen een leefbare samenleving verkiest boven een maatschappij die uitsluitend gericht is op het plaatsen van iedereen in een arbeidsrelatie, ook al levert dat werken zelfs nog minder op dan een minimumuitkering. Zeker in het licht van de fabelachtige en belastingvrije inkomens uit belegging en speculatie - welk inkomen dit jaar de totale nettoloonsom van 1997 van alle werkenden tezamen ver overtreft, lijken de armoedebestrijdende voorstellen toch nog minder dan kruimelwerk. De vergelijking met de oude Romeinen die de armen wat afgekloven botten toewierpen, lijkt hier helaas toch nog op zijn plaats.

Dat neemt evenwel niet weg dat de bewustwording en deze eerste aanzet van de Huizer gemeenschap is toe te juichen. De gemeente zou beslist meer kunnen doen aan het fors verhogen van de minimuminkomens, ware het niet dat Den Haag als hoofdverantwoordelijke voor de verpaupering sinds keerpunt '81 alsnog dwars ligt om de armoede echt te bestrijden. (zie de statistiek over de betaalbaarheid van de sociale voorzieningen)

De Wet Boeten die per 1 juli in werking is gegaan, is voor veel mensen een schrikbeeld van disciplinering en ambtshalve bestendiging van de armoedestatus. Dit vanuit het diepgeworteld geloof dat mensen die bijna niets meer te besteden hebben, ten einde raad elke ook niet-passende baan zullen accepteren om aan de wettelijk opgelegde verpaupering te ontkomen. Maar ook dan is ontsnappen aan de armoede voor 90 procent van hen onmogelijk. De gemeente Harderwijk heeft ter neutralisering van de verpauperingseffecten van de Wet Boeten de uitkeringstegoedbon ingevoerd. Wettelijk verplichte boeten die door de sociale dienst moeten worden opgelegd kunnen zonder feitelijk inkomensverlies in de meeste gevallen worden afgedaan met de opgebouwde premie. Zie het verslag in de Gelderlander

Het doet er overigens weinig toe welk kabinet er zit, de club van Mertens en de leden van de Bilderberg-conferentie bepalen uiteindelijk welke richting Nederland inslaat op sociaal gebied. Het parlement voert steevast een pseudo-democratische operette op om de besluiten een legitiem karakter te geven, als had de Nederlandse bevolking werkelijk gewenst om met de afbraak van alle sociale en collectieve voorzieningen verlost te worden van het betalen van belasting. De media brengen het spektakel vervolgens vrijwel kritiekloos over de Bühne.

De winsten in de bedrijven (meestal de grotere en multinationals) rijzen de pan uit. En de belastingvrije vermogenstoename op de beurs (die een reëel gevaar vormt voor een fikse inflatiegolf) overtreft het nationale arbeidsinkomen. De waardestijging van het onroerend goed verschaft de eigenaren een extra belastingvrije financiële reserve, waarvoor niet gewerkt is, en dus onverdiend is. Ondanks dat blijft de inflatie merkwaardig genoeg toch nog zeer laag - hoofdzakelijk door loonmatiging en bezuinigingen op de sociale voorzieningen, welke laatste massale armoede tot gevolg had en heeft. Met grote zekerheid zal de inflatie met een verwoestende kracht terugkeren, wanneer de euro in 1999 wordt ingevoerd. Een heldere analyse van de technische oorzaken van die komende golf van inflatie kunt u lezen op de volgende pagina. Lees ook het artikel uit DER DRITTE WEG over de ontwikkeling en de verdeling van het financiële vermogen in Duitsland; welke vrijwel identiek is aan die van Nederland.

Herman Bode zei het onlangs op tv zo: "Straks, wanneer de luchtbel uit elkaar spat, zullen opnieuw de mensen met de kleinste inkomens de rekening gepresenteerd krijgen, want de rijken zullen altijd proberen om de verliezen via afwenteling te compenseren". De klik-fondsentechniek is daarvan een duidelijk voorbeeld. De mentaliteit van beleggers die vele tientallen miljarden aan onverdiend financieel vermogen in de schoot geworpen hebben gekregen, wordt duidelijk wanneer u de correspondentie doorleest die met het PGGM pensioenfonds werd gevoerd. Die blijkt letterlijk te zijn: Er kan nog veel meer bij, we hebben nog niet genoeg, we willen geen enkel risico lopen ondanks de overvloed; en daarom kunnen we echt geen enkel dubbeltje missen. Het is zo klaar als een klontje dat een samenleving sociaal aan zo'n mentaliteit kapot gaat. De gevolgen daarvan zijn evident.

Het gemeentebestuur van Huizen bieden wij bij deze als blijk van waardering een elektronisch bloemetje aan.