Wat gunt u een bijstandsgezin? Bekende Nederlanders zijn sociaal

Geld . . . Topics . . . . . SDN . . . Crisisdebat . . . Politiek . . . Werk

De partijen van Paars II verschillen van mening over de extra's voor bijstandsgerechtigden

Overgenomen uit de





nummer 30 in 1998

De Revu van augustus 1998 geeft een perfect beeld van het sociaal tekort van 18 jaar bezuinigingsbeleid. Ondanks het poldermodel leven enkele miljoenen mensen onder de armoedegrens. Zelfstandig kunnen leven is er niet meer bij. Verhoging van de uitkeringen creëert werkgelegenheid en welzijn. Dat laatste is het allerbelangrijkste...!! Welke omroep verschaft eindelijk een platform voor gekwalificeerde en intellectuele uitkeringsafhankelijken? Mag dat ook 'ns een keer naar 18 jaar sloopbeleid en journalistieke desinteresse? Een waar compliment aan de radactie van Revu.

De partijen van Paars II verschillen van mening over de extra's voor bijstandsgerechtigden. Net als de burgers zelf. Maar hebben werkende Nederlanders, die volop meedelen in de welvaartsgroei, nog wel een idee hoe het is om als man, vrouw en twee kinderen rond te komen van een bijstandsuitkering van 2300 gulden netto per maand, inclusief vakantietoeslag en kinderbijslag? Om er een reëler beeld van te krijgen wat het voor een gezin met twee kinder en betekent om op deze sociale voorziening te zijn aangewezen ontwikkelde Christine Groenewegen, voorheen het gezicht van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, de nationale bijstandsenquête.

Door Bert Voskuil.

De essentie is dat u aan de hand van de lijst kunt bepalen wat een bijstandsgezin nog minimaal zou moeten kunnen doen met de uitkering. U mag alleen maar ja of nee invullen. Wat de financiële consequenties van die keuzes zijn, leest u verderop in dit artikel. Daaraan de minimale bedragen die Christine Groenewegen heeft berekend. De bedragen van woonkosten, kleding en voeding zijn niet in deze enquête opgenomen, daar staan vaste bedragen voor die iedereen moet betalen.

  1. Vindt u dat een bijstandsgezin telefoon mag hebben?

  2. Mag een bijstandsgezin een glasverzekering hebben?

  3. Een begrafenisverzekering?

  4. Een kostbaarhedenverzekering?

  5. Mogen er studiekosten worden gemaakt?

  6. Mogen er contributies voor een sportvereniging worden betaald voor de volwassenen?

  7. Mogen er contributies voor een sportclub worden betaald voor de kinderen?

  8. Mag een bijstandsgezin een abonnement op een krant hebben?

  9. Een abonnement op een omroepblad?

  10. Een abonnement op een familieblad?

  11. Een abonnement op een jeugdblad?

  12. Is het redelijk dat alle leden van een bijstandsgezin een fiets hebben?

  13. Mag elk bijstandsgezin over minstens twee vijftien-strippenkaarten per maand beschikken?

  14. Mag elk gezinslid gemiddeld minstens één treinreis per maand maken?

  15. Mag een bijstandsgezin een auto hebben?

  16. Wat mag de inventariswaarde in huis zijn voor een bijstandsgezin?

        f 40.000,-
        f 50.000,-
        f 60.000,-
        f 70.000,-
        f 80.000,-

    (de inventariswaarde bij een gemiddeld Nederlands huisgezin is f 80.000,-)

  17. Mag een bijstandsgezin extra ziektekosten, aanvullende verzekeringen, eigen bijdragen, enz. betalen?

  18. Mogen er in een bijstandsgezin versnaperingen als frisdrank, alcohol, snoep en gebak worden gekocht?

  19. Mag in elk bijstandsgezin gemiddeld één persoon roken?

  20. Mag een bijstandsgezin hobbykosten maken?

  21. Mogen leden van een bijstandsgezin minimaal één keer per maand naar de bioscoop?

  22. Mag een bijstandsgezin minimaal een keer per drie maanden uit eten gaan?

  23. Mag een bijstandsgezin op vakantie, dus over minimaal vakantiegeld beschikken?

  24. Mag een bijstandsgezin de kosten opbrengen voor een kat?

  25. En voor een kleine hond?

  26. Mag men in een bijstandsgezin losse tijdschriften kopen?

  27. Mogen er in een bijstandsgezin postzegels worden gekocht?

  28. Mag een bijstandsgezin één bos bloemen per twee weken in huis halen?

  29. Mogen er cadeautjes voor vrienden en familie worden aangeschaft?

  30. Mag een bijstandsgezin speelgoed aanschaffen?

  31. Mag een bijstandsgezin geld uittrekken voor goede doelen?

  32. Mag een bijstandsgezin een minimaal spaarbedrag reserveren voor onvoorziene omstandigheden?

  33. Mag elk lid van een bijstandsgezin 'n minimaal bedrag aan zakgeld hebben?

Hebt u nog andere uitgavenposten gemist? Zo ja welke?
Vul daar dan zelf een minimaal bedrag voor in.


Hoe barmhartig/hardvochtig bent u?

Zie de uitslag verderop



'Ik heb 't koopjesjagen tot kunst verheven'

Behalve de 469.000 bijstandsgerechtigden zijn er ook nog een half miljoen WAO-gerechtigden en WW-gerechtigden die nauwelijks meer te besteden hebben dan deze bijstandsmoeder. Er zijn minstens twee miljoen mensen die tot de armen gerekend kunnen worden. Mensen die nauwelijks een keuze hebben om gezond te eten, en nooit echt op vakantie kunnen. Rijke Nederland had in 1997 een dubbel inkomen. Een met werken en uit uit speculeren. De belastingvrije speculatiewinst was net zo groot als het nettoloon van alle werkenden tezamen. Maar daar praten wij niet over, is 't niet? (zie: sdnl.nl/aandelen.htm)

In de bijstand heb ik het beter dan in mijn huwelijk. Ik had een vrij agressieve man, zegt Tiny Griekspoor (41 1 uit Heerlen. Toch heeft mijn huwelijk nog twaalf jaar geduurd. In september 1993 was de maat vol. Toen heb ik tegen hem gezegd; 'Ik ga bij je weg.'

'Ja. en toen zat ik. Ik woonde in dat voor mij te dure huis. Samen met Marlon van twintig. mijn zoon uit mijn eerste huwelijk. en Lennart. mijn zoontje van zes uit mijn tweede huwelijk. Dan ben je een bijstandsmoeder. Waar anderen op neerkijken. want je houdt je hand op. Dat wordt dan niet in je gezicht gezegd. maar je voelt dat ze dat denken. Kennissen hebben wel tegen me gezegd dat ik nu wel verplicht was een man te zoeken'.

Tiny Griekspoor legt me haar lijstje met uitgaven van de maand juni voor. Na aftrek van alle vaste kosten houdt ze 240 gulden over. Maar ze staat nog 366 gulden rood van mei. Dus is er feitelijk 126 gulden tekort. Dat wordt dan gecompenseerd door de 200 gulden kostgeld die Marlon van zijn studiefinanciering betaalt.

Tiny Griekspoor: "Dus bleef er in juni 74 gulden over voor eten. kleding. en noem maar op. Hoe ik dat doe? Door heel creatief te zijn met m'n inkomen. Ik heb het koopjesjagen bijna tot kunst verheven. In de supermarkt duiken de caissières al weg als ze mij aan zien komen. Ik neem veel producten waarvan de houdbaarheidsdatum is overschreden. Toetjes bijvoorbeeld. En pakken melk. die ver over de datum heen zijn. staan er wel eens voor twee kwartjes. Dan neem ik er meteen tien mee.

Verder vis ik bij de supermarkt het brood van de vorige dag uit de bak. Voor een gulden. Dat rooster ik dan en dat is nog gezonder ook. Want ik vind het heel belangrijk dat mijn kinderen goed eten. Naar de markt ga ik tegen de tijd dat ze gaan opruimen en dan krijg je vaak korting op de groenten. Fruit is 'n groter probleem. want dat is eigenlijk altijd duur. Ik ben ook nogal handig op de naaimachine. Dus ik naai veel kleding voor mijn kinderen. Nog niet zo lang geleden kwam bij Marlon op de havo het gesprek bij maatschappijleer op de ruilhandel terecht.

De leraar zei toen: 'Niemand van jullie draagt toch meer kleding die je moeder gemaakt heeft?' Toen stond Marlon op en zei: 'Nou meneer, de blouse die ik draag is gemaakt door mijn moeder. De spijkerbroek ook En als u mee naar de gang gaat. zal ik u het jack wijzen dat mijn moeder ook gemaakt heeft. Toen Marlon dat thuis vertelde. was ik zo trots op hem.

"Kijk, ik ben armoe van vroeger gewend. Mijn ouders hadden negen kinderen. Mijn vader was raadslid voor de CPN in Hoensbroek. Maar door zijn lidmaatschap van de communistische partij raakte hij vaak zijn baan kwijt. Ik weet nog dat we brood met zout mee naar school namen. Het zout was erop gestrooid om het nog enige smaak mee te geven. Ik ben ook niet materialistisch ingesteld. Maar ze moeten het leven door het knabbelen aan de bijstand niet onmogelijk maken. Ik begrijp best dat je de bijstand niet te hoog kan maken. omdat die dan onbetaalbaar wordt. Maar zo gaat het niet langer.

"Ik heb nog het voordeel dat ik een grote hekel aan schulden heb. Ik koop nooit iets op afbetaling. hoe aanlokkelijk zo'n Wehkamp het je ook maakt. Natuurlijk heb ik ook wel eens hulp van mensen om me heen. Pas geleden was al mijn linnengoed tot op de draad versleten. Toen heb ik van een buurman lakens en handdoeken gekregen. Heel aardig. Maar het geeft me tegelijkertijd een onbehaaglijk gevoel. Ik vind het mijn plicht om mijn kinderen zelf te geven wat zij nodig hebben. Ik zeg daarom nooit dat ik in de bijstand zit. Want ik wil nooit het gevoel hebben dat ik bedel. Ik wil ook nooit dat mensen medelijden met me hebben. Dan nemen ze me ook minder serieus.

"In tegenstelling tot veel andere bijstandsmoeders heb ik wel veel contact met vrienden en familie. Ik ga naar verjaardagen en ik geef ze een cadeautje. Als ik bijvoorbeeld op kraamvisite ga. maak ik zelf wat van een lapje stof van de markt. Dan kom ik toch met een uniek cadeautje waar mensen hartstikke blij mee zijn. Of ik zoek wat kleine dingetjes op de rommelmarkt. Onlangs vond ik daar een kookboek met visrecepten voor een gulden. Een mooi papiertje er omheen en het was een schot in de roos. De rommelmarkt is toch de Bijenkorf voor de bijstandsvrouw. "Ik heb ook geleerd om mijn eisen terug te schroeven en niet teveel in de etalages te kijken. want dan maak je jezelf alleen maar ongelukkig. Ik ben nu dolblij met dit nieuwe T-shirt dat ik voor vijf gulden gekocht heb. Dat uitgavenpatroon heb ik ook mijn kinderen moeten uitleggen. Zij kennen de begrippen 'te duur' en 'het kan niet' heel goed. Ik heb geleerd tevreden te zijn met wat ik heb. Maar ik ben niet tevreden met het minimumbeleid. Dat stinkt.

"Nu willen ze ook een pasje geven van de sociale dienst. Zodat iedereen kan zien dat je bij de sociale dienst loopt. Dat vind ik heel kwetsend. Dan zeg ik: ik ga nog liever klauwen. Niet dat ik al eens wat heb gestolen. voor stelen ben ik gewoon te schijterig. Ook al mag je tegenwoordig brood stelen van de katholieke kerk. hè? "Ik ben heel jong gaan werken. Op mijn dertiende ging ik van school af om in ons gezin in de huishouding te gaan helpen. Op mijn veertiende ging ik werken op een naaiatelier van een overhemdenfabriek. Als de arbeidsinspectie kwam. werd ik samen met de andere te jonge meisjes in een speciaal kamertje verborgen.

Toen ik vijftien was. ben ik als schoonmaakster begonnen. Dat heb ik veel gedaan. ook toen ik veel te jong. op mijn zestiende. trouwde. Dus heb ik vrijwel geen opleiding. "Nadat ik gescheiden was. werd ik door de sociale dienst naar het arbeidsbureau gestuurd. omdat ik me als werkzoekende moest inschrijven. De man op het arbeidsbureau weigerde dat. Hij zei: 'U bent een vrouw van 37 met een kind en vrijwel zonder opleiding. Ik zit met u mijn tijd te verdoen.' Ik heb die man toen gezegd: 'Zal ik dan maar onder de vloerbedekking kruipen?' "Dat is het probleem van de meeste bijstandsvrouwen. Die zijn laaggeschoold of helemaal niet. zoals in mijn geval. Maar de kans op een opleiding krijg je ook niet. Ik zou dolgraag de mavo willen doen. maar dat mag niet. Want dan zeggen ze dat je in die tijd ook kunt werken. Terwijl bijstandsmoeders wel heel nuttig zijn. want wie zijn op school de overblijfmoeders. de voorleesmoeders en de oversteekmoeders? Juist!

'Het ergste van de bijstand vind ik dat ik zo beknot
en bekeken wordt en in de gaten wordt gehouden'

"Met de nieuwe bijstandswet is het zo dat je als moeder van een kind ouder dan vijf weer werk moet zoeken. Je moet dan ingeschreven staan bij vijf uitzendbureaus. Maar waar je dan met je kinderen naartoe moet, staat er niet bij. Want waar vind je iemand die elk moment je kinderen kan opvangen? Dat je er voor de opvoeding van je kind alleen voorstaat telt niet mee. De zorg voor de kinderen en de financiën is al heel groot. De kans op een baan is vrijwel nihil. Bovendien kan ik mijn zoontje. dat astma heeft en door zijn autistische problemen veel extra zorg nodig heeft in deze leeftijdsfase niet alleen laten.

"En dan komt dat geringeloor en betuttel van de sociale dienst er nog bovenop. Je moet alles overleggen. Alles wat buiten je vaste kosten valt. moet je verantwoorden. Dat is te gek. Het is toch mijn verantwoording hoe ik mijn geld besteed? Je hele privacy is weg. Je mag bijvoorbeeld wel een vriend hebben maar die mag hooguit één keer per week komen slapen. Het lijkt wel een nieuwe heksenjacht. Echt, ik ben als de dood dat de sociale recherche hier eens binnenvalt. Ik ken vrouwen die dat hebben meegemaakt. Er was niets aan de hand, maar dan was er een anonieme tip van een beledigd ex-vriendje binnengekomen. Die vrouwen werden toch uit huis gehaald en in de cel gezet. "Het ergste van de bijstand vind ik dat ik zo beknot en bekeken wordt en in de gaten wordt gehouden.

Ik ben een heel stuk van mijn vrijheid kwijt. Het is zelfs zo dat ik zonder toestemming niet eens een weekeinde buiten de gemeente mag zijn. "Er zijn natuurlijk ook wel eens lichtpuntjes. Een paar maanden geleden ging mijn wasmachine stuk. Hij was al een paar keer gerepareerd en nu kon het echt niet meer. Ik heb toen twee maanden zonder gezeten. Dan weer eens de was bij de een en dan weer bij de ander gedaan. Maar dat werkt ook niet echt. Toen kwam mijn oudste zoon binnen met een folder van een wasmachine. Hij wees me er een aan en zei: 'Hoe vind je die?'

Ik zei: 'Prachtig! Maar het heeft geen zin om er naar te kijken, want ik kan hem toch niet betalen.' Toen zei mijn zoon: 'Die heb ik voor je gekocht.' Had hij een nabetaling gekregen van zijn studiefinanciering. "Op zo'n moment sta ik echt met tranen in mijn ogen. Maar toch: aan de ene kant was ik dolgelukkig met mijn wasmachine, aan de andere kant vond ik dat het de wereld op zijn kop zette. Ik ben de ouder. ik hoor achter het stuur van de gezinsauto te zitten en de kinderen horen achterin. Dat geld had Marlon aan zijn studie moeten besteden. Hij zit op de HTS. Daar ben ik trots op, al weet ik dat het voor hem en voor ons een hele moeilijke periode wordt. We krijgen. omdat hij bij ons woont. nu korting op de huursubsidie. Ze zeggen soms tegen me: 'Je moet hem het huis uitgooien.' Maar ja. hij kan met dat beetje ook geen kamer huren.

"Ik heb geen enkel vooruitzicht dat het beter gaat worden. Tot nu toe is de bijstand alleen maar slechter geworden. Het is uitzichtloos. Ver weggestopt. omdat ik het te druk heb met overleven. heb ik een droom. Dat ik een ruimte zou hebben waar ik kinderkleertjes die ik zelf maak. zou kunnen uitstallen en verkopen. "Ik laat me niet klein krijgen. Ik heb veel littekens in mijn leven opgelopen. Maar ik zeg ook vaak tegen mezelf: Tiny. je hebt geluk gehad dat je zoveel veerkracht hebt. En dat is wel nodig ook. Het leven in de bijstand is net een heel kwetsbaar natuurgebied. Het ecologisch evenwicht is zo verstoord. Je leeft altijd op het randje. En dan krijg je wel eens evenwichtsstoornissen. Je kan er ook vanaf vallen. En hoe paradoxaal het ook klinkt: ik vind dat ik het ondanks alle financiële zorgen goed heb. Maar ik heb natuurlijk wel de wens die alle bijstandsmoeders hebben: had ik maar één keer in mijn leven een zak met geld".




Tien (minder) bekende Nederlanders deden de test

Stuk voor stuk, inclusief Harry Mens, gunden ze het bijstandsgezin
meer franje in het leven dan dat het van de uitkering kan betalen


Makelaar Harry Mens: krant overbodig,
FNV-man Lodewijk de Waal: recht op een auto


    Saskia Noorman-Den Uyl

Tweede Kamerlid voor de PvdA, komt uit op een tekort van 695 gulden per maand. De voormalig directrice van de Sociale Dienst in Leiden zegt: "Ik vind de uitkeringen van mensen die langdurig in de bijstand zitten te laag. Ik zou het goed vinden als we daar in deze regeringsperiode een schepje bovenop doen, met name bij mensen met opgroeiende kinderen, mensen die langdurig ziek zijn en aanvullende verzorgingskosten hebben en mensen die met hoge woonlasten te maken hebben. Voor mensen die kort in de bijstand zitten - en in de praktijk is een derde van de mensen binnen een jaar alweer de bijstand uit - is de uitkering voldoende. Maar als men langer dan een jaar afhankelijk is van een uitkering komt men niet uit. "Het invullen van zo'n enquête is altijd erg moeilijk, omdat ieders situatie verschillend is. Ik vind dat iemand uit de bijstand zeker vijf, zes dingen uit die lijst zou moeten kunnen doen. Het zou onverteerbaar zijn als dat niet mogelijk was. Maar dat houdt dan wel in dat men andere zaken moet laten."

    Stan Valckx

profvoetballer bij PSV, vindt dat het bijstandsgezin voor 950 gulden meer moet kunnen doen. Hij zegt: "Er zijn mensen die van de bijstand hun beroep hebben gemaakt. Die verzinnen van alles om maar zoveel mogelijk binnen te krijgen, terwijl de hele straat weet dat het niet klopt; die krijgen teveel. Maar er zijn ook een hoop alleenstaande moeders met kinderen die absoluut niets meer kunnen. Die ook niet bij kunnen werken of zo. Ik vind dat er tussen die twee groepen veel meer verschil gemaakt zou kunnen worden. En vooral vergeleken met die laatste groep besef ik heel goed dat ik zelf een heel bevoorrecht mens ben."

    Agnes Kant

Tweede Kamerlid voor de Socialistische Partij, gunt uitkeringstrekkers heel veel, zoals een tweedehands auto, een computer en bloemen. Zij komt dan ook uit op een tekort van 1510 gulden. "Berekeningen hebben uitgewezen dat uitkeringen minimaal 300 gulden te laag zijn. Daarom is de SP er voor om de uitkeringen in vier jaar tijd met twintig procent te verhogen. En zelfs dan kunnen de mensen het misschien net redden, maar kunnen ze nog niet op vakantie of zo. Er staat trouwens een fors aantal dingen niet op de lijst. Wat te zeggen van muzieklessen voor kinderen. Of de mogelijkheid om, ongeacht de ouderbijdrage, een school te kunnen kiezen. Dat kan nu niet, nu moet de goedkoopste school worden genomen. Kortom, de uitkeringen moeten omhoog."

    Miep Brons

onderneemster, vindt volgens de lijst dat de bijstandsuitkering voor een gezin met 965 gulden omhoog zou moeten. "Als ik aan mijn kleinkinderen zie hoe duur hun scholen zijn geworden, met reisjes erbij, dan kunnen mensen dat van die uitkering toch nooit betalen? En er zijn genoeg mensen die door scheidingen in zo'n situatie zijn gekomen. Als de vader dan niks wil bijdragen, worden de kinderen altijd maar weer de dupe. Die kunnen niks, krijgen geen cadeautjes en noem maar op. Nee, ik vind de uitkeringen veel te laag."

    Harry Mens

makelaar en miljonair, is het strengst voor een gezin in de bijstand. Telefoon, verzekeringen, krant, extra ziektekosten, versnaperingen en cadeaus kunnen volgens hem worden gemist. Hij komt slechts 45 gulden per maand tekort. "Of ik de uitkeringen voldoende vind? Dat moet je genuanceerd zien. Voor een moeder met twee kinderen, waarvan de vent is weggelopen, is het te weinig. Maar voor een luie gozer is het te veel."

    Hans Verstraaten

hoofdredacteur van Nieuwe Revu: "Nee, geen familieblad, versnaperingen, roken, bloemen, auto en losse tijdschriften." Hij komt op grond van de test uit op een tekort van 440 gulden. Verstraaten: "Ik vind de hoogte van de uitkeringen redelijk normaal."

    Tiny Griekspoor

de bijstandsmoeder uit bijgaand interview, is ervaringsdeskundige en komt volgens de lijst 720 gulden per maand tekort. Ze schatte dat zelf lager in: "Het is nu zeker 250 gulden te weinig. Iemand met een uitkering kan bijvoorbeeld nooit kleding kopen. Eigenlijk kun je je alle dingen van de enquête niet permitteren. Die krant heb je niet, sparen kun je niet. Het bedrag is structureel te laag."

    Leo Penning

effectenmakelaar, directeur van IMG Holland NV en miljonair, zou volgens de test 1150 gulden op de uitkering doen. "Ik vind de uitkeringen persoonlijk iets te laag ten opzichte van wat werkende mensen krijgen. Al vind ik dat werklozen die geen baan vinden, naarmate de tijd verstrijkt, wel steeds minder moeten krijgen."

    Bas van Toor

'Bassie' van Bassie en Adriaan, ondernemer en miljonair, komt 1300 gulden tekort: "Ik vind de uitkeringen vijftien procent te laag. Als een bijstandsmoeder het zo kan redden, vind ik dat heel knap. En wat een bijstandsmoeder is, weet ik goed, want mijn moeder bleef na de oorlog alleen achter met acht kinderen. Op zaterdagavond werd je onderbroek gewassen en die moest je dan meteen weer aan. Dus ik weet ook dat er geen geld was voor muzieklessen of zo. En dat gun ik kinderen uit de bijstand nu wel, net als een computer. Al is het maar een tweedehandsje."

    Lodewijk de Waal

voorzitter van het FNV, is ook royaal voor de uitkeringstrekkenden. Hij gunt ze uitgaan, een auto, bloemen, versnaperingen en losse tijdschriften. Hij komt dan ook als hoogst scorende uit de bus en gooit 1520 gulden op de uitkering. Zijn mening:

"Het FNV vindt al jaren dat de uitkeringen veel te laag zijn. Vooral degenen die al jaren hebben moeten leven van een bijstandsuitkering zijn er in reële koopkracht sterk op achteruit gegaan. Het FNV pleit dan ook voor 2,5 miljard extra voor de armoedebestrijding. Verder willen we dat de minimuminkomens, dus het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen, verhoogd worden. Want ook de uitkeringsgerechtigden moeten erop vooruitgaan om aansluiting te vinden bij de welvaartsgroei".

De minimale maandbedragen in guldens die horen bij de ja-antwoorden
uit de bijstandsenquête van Christine Groenewegen:

  • Telefoon 45 gulden
  • Glasverzekering 3 gulden
  • Begrafenisverzekering 35 gulden
  • Kostbaarhedenverzekering 10 gulden
  • Studiekosten 25 gulden
  • Sportclub voor volwassenen 40 gulden
  • Sportclub voor de kinderen 35 gulden
  • Krant 38 gulden
  • Omroepblad 6 gulden
  • Familieblad 10 gulden
  • Jeugdblad 9 gulden
  • Fietsen 113 gulden (uitgaande van nieuwe niet al te dure fietsen, anders is er veel geld kwijt aan reparaties)
  • Strippenkaarten 22.50 gulden
  • Treinreizen 100 gulden
  • Auto 400 gulden
  • Inventariswaarde 40.000 afschrijving 220 gulden
      50.000 275gulden
      60.000 335 gulden
      70.000 390 gulden
      80.000 445 gulden
    (een doorsnee huishouden heeft voor 80.000 gulden in huis)
  • Ziektekosten 50 gulden
  • Versnaperingen 265 gulden Uitgaande van 2 gulden per dag per persoon aan frisdrank, snoep et cetera)
  • Roken 100 gulden
  • Hobby 43 gulden
  • Bioscoop 60 gulden
  • Uit eten 100 gulden
  • Vakantie 104 gulden (uitgaande van het vakantiegeld dat men krijgt, maar dat in de meeste bijstandsgezinnen nooit voor dat doel kan worden aangewend)
  • Kat 45 gulden
  • Hond 25 gulden
  • Losse tijdschriften 10 gulden
  • Postzegels 5 gulden
  • Bloemen 15 gulden
  • Cadeautjes 35 gulden
  • Speelgoed 25 gulden
  • Goede doelen 7.50 gulden
  • Sparen 50 gulden
  • Zakgeld (totaal) 45 gulden
  • Overige (computer 65 gulden. muzieklessen 20 gulden. overige zelf invullen)

Tel alle ja's bij elkaar op. Een doorsnee bijstandsgezin met een uitkering van gemiddeld 2300 gulden besteedt aan vaste lasten (huur, elektriciteit, gas, water, noodzakelijke verzekeringen, voeding en kleding) 1540 gulden. Resteert 760 gulden die aan de keuzes van de bijstandsenquête kunnen worden besteed. Uitgaven die door elk doorsnee Nederlands gezin wel kunnen worden gedaan.

Wilt u weten hoeveel uw bijstandsgezin, dat u voor ogen had toen u de enquête invulde, tekort kwam of eventueel overhield, tel dan alle bedragen uit de ja-kolom bij elkaar op en trek daar de 760 gulden besteedbare bijstand van af. Daarna hebt u een inzicht hoe het is voor een bijstandsgezin om rond te komen met de uitkering.