D'66 en VVD willen uitkeringsgerechtigden gaan dwingen om werk te accepteren tegen een loon dat onder het sociale minimum ligt. De PvdA sputtert nog wat tegen, maar zal uiteindelijk door de bocht gaan, net als bij alles om de coalitie niet in gevaar te brengen. Electoraal is het goed te verkopen dat de slampampers eindelijk eens het vuur aan de schenen gelegd wordt.

Bovendien is het electoraat overwegend liberaal gezind en in redelijk goede doen, zodat die paar miljoen paupers niet werkelijk een politieke bedreiging vormen voor het establishment. Nog daar gelaten dat wanneer de bevolking zich voor driekwart uitspreekt in een peiling, men bestuurlijk een dergelijke democratische voorkeur in de praktijk gewoon kan negeren. De sleutel ligt daarvoor bij de media die zeer consistent de elitair-liberale visie doorsluizen, maar het geluid uit de onderbuik van de samenleving beperkt en verbrokkeld toelaten. Menselijke zwakheden liggen daaraan ten grondslag. De cohesie van de samenleving gaat daaraan natuurlijk wel kapot, maar als men moet kiezen tussen de eigen carrière en de grote maatschappelijke verantwoordelijkheid, lijkt de keuze in de praktijk niet zo moeilijk. (Zie de brief aan Paul Witteman)

Het is duidelijk dat met de voorstellen van D'66 en de VVD de reële slavernij weer wordt geaccepteerd en ingevoerd, omdat het rendement op kapitaal prioriteit nummer een is. Alle maatregelen in de afgelopen 15 jaar - sinds Keerpunt '81 - onder verantwoordelijkheid van CDA, PvdA, VVD, D'66 met de steun van de kleine rechtse partijen, hebben slechts geleid tot een denivellering van inkomens en vermogen, zonder dat er een werkelijke toename van de werkgelegenheid (uitgedrukt in uren) heeft plaatsgevonden. Behalve Sonja Barend heeft nog niemand daarover serieus en in het openbaar een discussie gevoerd. Men praat vrijwel alleen over de economische kosten en niet of nauwelijks over de sociale- en welzijnskosten. Het milieu is eveneens ondergeschikt aan de rendementscriteria.

Niets is de liberalen en de vrije-marktaanhangers in het CDA, maar ook binnen de PvdA, te dol om de mens aan te passen aan het monetaire kapitaalsysteem, en niet andersom. Kosten nog moeite worden gespaard om mensen met de zweep aan onderbetaald en rechteloos werk te zetten, onder het mom dat dat de economie vooruit helpt. Bij de presentatie van de miljardennota op Prinsjesdag zwaaide minister Zalm triomfantelijk met het begrotingskoffertje boven zijn hoofd. Daarmee doelend op het gelukzalige feit dat de financiën eindelijk op orde kwamen. Alles wordt vandaag uitgedrukt in verlies en winst en in geldelijke metaforen.

De armen hebben dat gejuich van Zalm geheel anders geïnterpreteerd. Namelijk: Hoera (Zalm), we hebben het record gebroken. Hoera, we hebben de anderhalf miljoen armen - sinds keerpunt '81 en de bezuinigingspolitiek van het CDA met Ruud Lubbers - overtroffen. Vandaag hebben we al twee miljoen armen dankzij het sociale afbraakbeleid onder de leiding van PvdA'er Wim Kok. Bravo....!! Nog één miljoen armen erbij, en we hebben de economie van de rijken weer helemaal hersteld. Hulde aan Paars, en de hoogste koninklijke onderscheiding voor Wim Kok.

Misschien klinkt het cynisch, maar in de alledaagse belevingswereld van miljoenen armen die geen toegang tot de media hebben - hooguit een bisschop kan wat herrie schoppen - betekent de bezuinigingspolitiek een regelrechte ramp die door D66 en VVD wordt verwezenlijkt met het aloude standpunt van de nazi's: ARBEIT MACHT FREI. Dat je er echt aan dood gaat is geen probleem, want marktconform. De gemiddelde levensverwachting is in de Nederlandse binnensteden nu al aanzienlijk teruggelopen, zodat men er tien jaar korter leeft dan elders in het land. Zie vragen aan s.s. Terpstra

Het is duidelijk dat de miljoenen mensen die economisch geen enkel perspectief wordt geboden door het bedrijfsleven, niet door de grote politiek partijen, noch door de media, een eigen geluid moeten laten horen wil de samenleving niet terugvallen in de barbaarsheid van het verleden. Het merkwaardige verschijnsel doet zich voor dat alle vruchten van de culturele erfenis in de vorm van kennis en techniek vrijwel uitsluitend ten goede komen aan de bezitters van kapitaal. De mens als lid van deze samenleving lijkt op de culturele en technologische erfenis geen aanspraak te mogen maken. Alle politieke beslissingen en publieke discussies gaat ten gunste van de beleggers.

Het beleid van de Nederlandsche Bank NV bijvoorbeeld is puur gericht op de handhaving van de waarde van de munt, terwijl de regering daar bovenop van alles in het werk stelt om de beleggers ten dienste te zijn. Dit doet zij door zowel nationaal als internationaal faciliteiten ter beschikking te stellen op fiscaal gebied en met gigantische investeringen in de infrastructuur. De armen zijn op alle gebieden uitgesloten, zowel om aan de opbouw van de samenleving deel te nemen (qua werkgelegenheid) als wat betreft het vruchtgebruik van het productieproces. Tegenover de macht van de media en het kapitaal, en van de politiek via de media, staan zij volkomen weerloos. Dat laatste kwam duidelijk naar voren in de brief aan de beleggers met een verzoek tot steun en het antwoord daarop. (zie de brief wisseling met de PGGM)

Het lijkt er op dat de geschiedenis zich opnieuw herhaalt. Om met de neo-liberalen van D'66 en de VVD te spreken: ARBEIT MACHT FREI. Helaas met alle gevolgen van dien. Een voorspoedig 1997 toegewenst.